Sáng hôm đó, anh thức dậy và thấy mình mất khứu giác, không thể ngửi thấy mùi kem đánh răng. Hôm sau, anh xét nghiệm dương tính với COVID-19. Ở tuổi 37, chưa bao giờ anh cảm thấy mệt mỏi tới vậy, cả người nặng như đeo trì. Phải mất hơn 1 tháng sau, anh mới cảm thấy đủ khỏe để bay từ Jacksonville (Florida, Mỹ) về nhà ở Manhattan (New York, Mỹ). Nhưng mà, anh mệt đến nỗi, để có thể lên tầng, anh phải đi bằng 4 chân. Và điều khiến anh đau đớn nhất là anh không thể chơi cello trong gần 3 tháng. “Cây đàn đã phủ đầy bụi.” – anh Joshua Roman cho biết.

Khi anh Roman trở về nhà ở New York vào tháng 2/2021, anh đã làm ảnh hưởng tới hai buổi biểu diễn, một bản concerto của Saint-Saëns với Dàn nhạc giao hưởng Omaha và một dự án với nghệ sĩ chơi bass Edgar Meyer.

Khi anh bắt đầu chuẩn bị cho hai buổi biểu diễn này, cơ thể và tâm trí anh phản kháng. Hai tay anh bắt đầu run rẩy khi chơi. "Điều này không hề tuyệt vời với bất kỳ ai, chứ đừng nói tới một nghệ sĩ cello cần có đôi tay vững chắc", anh Roman nói.

Từ trước tới nay, với anh, việc luyện tập luôn là "càng nhiều càng tốt". Nhưng khi anh cố gắng luyện tập bản concerto Saint-Saëns - một tác phẩm anh đã biểu diễn trong nhiều năm, anh chỉ có thể chơi được khoảng 90 giây. "Đột nhiên, khi bạn ngồi vào đàn cello và thấy mình chỉ có thể luyện tập trong một phút rưỡi, bạn sẽ có cảm giác, mình đang có một bước thụt lùi khổng lồ", anh Roman cho biết.

Sau nhiều tuần, anh đã chơi hết bản nhạc dài 20 phút và biểu diễn ở cả hai sự kiện. Nhưng sau đó, các triệu chứng đã theo anh trong nhiều tháng.

Anh Roman miêu tả, sự gắng sức về mặt tinh thần và thể chất khi chơi đàn đã khiến anh có "cảm giác mệt mỏi về mặt nhận thức", "giống như cảm giác đau nhói trong đầu". Vậy nên, anh cất cây đàn cello đi. “Tôi không mở chiếc hộp đó ra,” anh nói, rồi nói thêm, “Tôi cảm thấy mình ở mức tồi tệ nhất.”

Anh Roman cũng chia sẻ, đã có lúc anh cân nhắc từ bỏ đàn cello: "Tôi dần trở nên mất niềm tin vào cuộc sống của mình. Tôi tự hỏi, khi không có đàn cello, cuộc sống này có ý nghĩa gì với tôi". Và anh đã thực sự cân nhắc đến điều không thể tưởng tượng được: Từ bỏ chơi đàn hoàn toàn.

Ý tưởng này thật kinh hoàng. Việc chơi đàn cello đã neo giữ và định hình thế giới của anh kể từ khi anh còn là một đứa trẻ, khi gia đình anh thường xuyên chuyển nhà và thậm chí sống gần một năm trong một nhà chứa máy bay ở trang trại của ông nội anh gần Guthrie, Okla. Anh lo lắng sẽ làm mọi người thất vọng. Anh tự hỏi mình có thể làm gì khác để kiếm sống. Cho đến khi một người bạn đã đề nghị anh chơi đàn ở bữa tiệc cuối năm và anh cảm thấy mình không thể từ chối.

“Cho đến trước ngày biểu diễn, tôi không hề tập luyện. Nhưng khi mở hộp đàn, cảm nhận tiếng đàn của mình, cảm nhận cơ thể mềm mại theo tiếng đàn, tôi đã khóc. Đó là một trải nghiệm khó quên, thực xúc động.”, anh nói. Hôm đó, anh đã biểu diễn một tác phẩm mà anh từng chơi hàng ngày - bản nhạc dạo đầu trích từ Tổ khúc số 1 của Bach. Anh choáng ngợp khi nhận ra rằng mình cần phải tiếp tục chơi đàn.

Vài tháng sau khi mắc COVID kéo dài, anh Roman đã tham gia một chương trình điều trị tại Hệ thống Y tế Mount Sinai giúp làm giảm một số triệu chứng, bao gồm cả chứng khó thở. Các bác sĩ đã kê đơn thuốc chẹn beta để điều trị chứng run tay và nhịp tim tăng đột biến của anh. “Nhưng không có phương pháp điều trị trực tiếp nào cho các triệu chứng khác như sương mù não, mệt mỏi, suy sụp", Tiến sĩ Mariam Zakhary - bác sĩ phục hồi chức năng tại Mount Sinai, người đã điều trị cho anh Roman, cho biết.

Anh Roman đã thử tập luyện một chương trình liên quan đến trò chơi máy tính với các nhiệm vụ như theo dõi những chiếc vali hoạt hình trên băng chuyền. Về mặt kỹ thuật thì dễ, nhưng nỗ lực nhận thức "giống như có ai đó đang bơm sương mù vào đầu tôi", anh nói.

Tiến sĩ Zakhary giới thiệu anh Roman đến tiến sĩ Belinda Yew - một bác sĩ tâm lý thần kinh. Tiến sĩ Yew đã tiến hành một bài test nhận thức và phát hiện ra một số khiếm khuyết, bao gồm cả các nhiệm vụ đòi hỏi sự tập trung kéo dài. "Anh ấy sẽ gặp khó khăn, bắt đầu phản ứng chậm hơn hoặc mắc nhiều lỗi hơn", Tiến sĩ Yew cho biết.

Tiến sĩ Yew gợi ý anh nên nghỉ ngơi thường xuyên và sắp xếp các hoạt động theo năng lượng cần thiết. Các hoạt động “đèn xanh”, như nghe nhạc Beatles hoặc sách nói “Harry Potter”, tốn ít năng lượng hơn, vì vậy anh có thể làm nhiều hơn các hoạt động “đèn vàng”, như luyện đàn cello hoặc nghe nhạc phức tạp hơn. Anh học được cách không làm nhiều hơn một hoạt động “đèn đỏ” mỗi ngày, như biểu diễn hoặc biên tập nhạc anh đã thu âm.

Anh đã tham gia nhóm hỗ trợ kéo dài 12 tuần do BS. Yew hướng dẫn và vẫn gặp gỡ không chính thức với những bệnh nhân khác. Anh ấy đã tình nguyện tham gia một số nghiên cứu dài hạn về COVID kéo dài. Anh ấy bắt đầu dùng nattokinase - một loại enzyme được cho là giúp phá vỡ các cục máu đông trong máu, tình trạng mà nhiều bệnh nhân COVID dài hạn mắc phải. Các bác sĩ cũng kê đơn điều trị các tình trạng như rối loạn co giật mà anh ấy dễ gặp phải.

Kể từ lần nhiễm COVID-19 đầu tiên, anh Roman, hiện 40 tuổi, đã mắc COVID thêm ba lần nữa. Một số triệu chứng lâu dài của anh đã thuyên giảm, nhưng những triệu chứng mới lại xuất hiện.

"Mỗi lần tôi mắc COVID-19, tình trạng COVID kéo dài của tôi lại thay đổi", anh Roman cho biết. Kể từ lần nhiễm gần đây nhất, anh đã phải dừng lại nhiều hơn khi nói và khi viết.

Mùa hè năm 2023, hơn hai năm kể từ lần đầu tiên mắc COVID kéo dài, anh Roman đã đang bắt đầu một con đường âm nhạc mới. Trước khi mắc COVID-19, anh đã lên kế hoạch chuyển đến Pháp và chuyển quỹ đạo sự nghiệp của mình sang dòng nhạc cổ điển. Nhưng COVID kéo dài khiến anh cảm thấy cần phải thay đổi sở thích âm nhạc đa dạng của mình. Anh quyết định thu âm một album, sẽ phát hành vào mùa thu năm nay, kết hợp nhiều thể loại, từ Bach đến các nhà soạn nhạc cổ điển hiện đại cho đến phiên bản "Dust in the Wind" của ban nhạc rock Kansas và anh Roman chơi guitar.

Album “Immunity” - Miễn dịch, phản ánh “trải nghiệm về COVID và mong muốn miễn nhiễm với căn bệnh này”, cũng như ý tưởng rằng thế giới này gắn kết với nhau và mọi người cần phụ thuộc vào nhau. Ca khúc chủ đề do anh sáng tác, ban đầu có tên là "Fuzz", ám chỉ đến chứng sương mù não. Anh sáng tác ca khúc này bằng cách ứng biến nhịp điệu và cụm từ, viết ra những gì anh thích, sửa đổi và lắp ráp các phần nhỏ trong nhiều tháng, tùy theo sự tập trung và năng lượng của anh.

Anh Roman tự thúc đẩy bản thân bằng những lời nhắc nhở như "đây chỉ là tác phẩm đầu tiên tôi viết trong thời gian dài bị COVID-19, và không nhằm mục đích chứng minh điều gì ngoại trừ với chính bản thân tôi". Anh cho biết, tác phẩm bắt đầu "mơ hồ và do dự", lặp đi lặp lại hai nốt nhạc. Sau đó, nó chuyển sang một thứ gì đó tràn đầy năng lượng và gần như được giải phóng, được coi là thứ âm nhạc "thừa nhận nỗi đau và vẫn rất vui tươi".

Trong một buổi thu âm trước đó, anh Roman đã trải qua một sự cố về nhận thức và thể chất sau nhiều lần chơi thử một bản sonata của nhà soạn nhạc người Mỹ George Crumb. Lo lắng rằng mình sẽ làm rơi cây đàn cello, anh Roman đã yêu cầu nhà sản xuất Adam Abeshouse – người từng đoạt giải Grammy, lấy cây đàn cello từ tay anh. Sau đó, anh nằm trên sàn cạnh giá đỡ micro, nhìn chằm chằm trong im lặng. Lúc đó là tháng 6, nhưng anh bắt đầu run rẩy, vì vậy ông Abeshouse đã dùng chiếc áo nỉ đắp cho anh. Sau đó, anh Roman đã cố gắng hoàn thành buổi thu âm bằng cách nghỉ ngơi sau mỗi bản nhạc, khi cơ thể cảm thấy mơ hồ, trước khi thu âm tiếp. Và khi việc thu âm hoàn thành, anh lại nằm xuống ghế sofa, anh cảm thấy như thể não bị bao phủ trong một màn sương mù.

Anh đã cố gắng điều chỉnh lịch biểu diễn của mình không chỉ theo tình hình sức khỏe mà còn theo sự đổi mới âm nhạc mà COVID-19 đã khơi dậy. Anh tiếp tục chơi nhạc cổ điển với dàn nhạc, nhưng cũng biểu diễn các bản nhạc chọn lọc từ "Immunity" với các vũ công và nghệ sĩ sáng tạo khác. Anh ấy đã kết hợp âm nhạc của album vào các hội thảo/sự kiện với Trường Juilliard và tổ chức các buổi hòa nhạc "Immunity" miễn phí cho những bệnh nhân tại các phòng khám COVID kéo dài.