Phúc Điền: Dựa vào người khác và dựa vào chính mình

Đạt Lai Lạt ma rất thích chia sẻ về tình yêu thương, hạnh phúc và sự tích phúc ở mỗi người

Trích: Sống Hạnh phúc - Cẩm nang cho cuộc sống, Đức Đạt Lai Lạt ma (Nhã Nam & NXB Lao động)

"Bên trong mọi loài đều có hạt giống sự hoàn hảo. Tuy nhiên, lòng yêu thương là điều kiện cần thiết để kích thích hạt giống ấy, vốn nằm trong tâm trí chúng ta..."

Với những lời này, Đạt Lai Lạt ma giới thiệu chủ đề yêu thương với một cử tọa đang im lặng. Ngỏ lời với cử tọa một ngàn năm trăm người, trong đó số đông là sinh viên chuyên ngành Phật giáo, ngài bắt đầu bàn về giáo thuyết Phật giáo về Phúc Điền.

Theo nghĩa Phật giáo, Phúc được mô tả như các dấu ấn tích cực trong tâm trí con người, là kết quả của những hành vi tích cực. Đạt Lai Lạt ma giải thích rằng Phúc Điền là một nguồn hay nền tảng mà từ đó một người có thể tích lũy Phúc. Theo lý thuyết Phật giáo, nó là kho chứa Phúc của một người, quyết định các điều kiện có lợi cho các lần tái sinh trong tương lai của người ấy. Ngài giải thích rằng, giáo lý của Phật giáo xác định có hai Phúc Điền: của các Phật và của các loài có ý thức khác. Một cách tích lũy Phúc là tạo ra sự kính trọng, tin tưởng vào Phật, vào các bậc Giác ngộ. Phương pháp khác là thực hành những điều như từ ái, quảng đại, khoan dung, vân vân, và tự giữ mình đừng phạm những hành vi tiêu cực như giết chóc, trộm cắp và nói dối. Phương pháp tích Phúc này đòi hỏi sự giao tiếp với người khác thay vì giao tiếp với Phật. Trên cơ sở này, Đạt Lai Lạt ma chỉ ra rằng, những người khác có thể là một trợ giúp tốt cho chúng ta trong việc tích lũy phúc đức.

Cuốn Sống hạnh phúc mang lại cách tiếp cận thực tiễn với vấn đề hạnh phúc của con người

Mô tả của Đạt Lai Lạt ma rằng những người khác giống như một Phúc Điền có một tính chất đẹp đẽ, trữ tình nên dường như dễ mở đường cho óc tưởng tượng phong phú. Lý luận sáng sủa và sự xác tín nằm ở sau lời nói của ngài được kết hợp với nhau dễ tạo nên sức mạnh và ấn tượng đặc biệt cho buổi nói chuyện của ngài chiều hôm ấy. Khi nhìn quanh phòng, tôi có thể thấy nhiều người trong cử tọa xúc động rõ rệt. Bản thân tôi thì ít bị mê hoặc hơn. Nhờ các buổi đàm luận trước đó, tôi đi vào những giai đoạn vỡ lòng của việc đánh giá tầm quan trọng sâu xa của lòng yêu thương, nhưng tôi vẫn còn bị ảnh hưởng nặng nề bởi những ràng buộc duy lý, khoa học, khiến tôi xem bất cứ cuộc nói chuyện nào về lòng yêu thương và trắc ẩn đều có một chút quá cảm tính không hợp khẩu vị của mình. Khi ngài nói chuyện, tâm trí tôi bắt đầu đi lang thang. Tôi bắt đầu nhìn bâng quơ quanh phòng, tìm kiếm những khuôn mặt nổi tiếng, đáng chú ý hoặc thân quen. Vì đã ăn một bữa no nê trước buổi nói chuyện, tôi bắt đầu buồn ngủ. Tôi gật gà gật gù. Tại một điểm trong bài nói chuyện, tâm trí tôi tỉnh lại và nghe ngài nói: "...cách đây mấy hôm tôi đã nói về các nhân tố cần thiết để thưởng thức một đời sống an vui và hạnh phúc. Những nhân tố như là sức khỏe tốt, của cải vật chất, bạn bè và vân vân. Nếu tìm hiểu kỹ, các bạn sẽ thấy rằng tất cả những điều ấy tùy thuộc vào người khác. Để duy trì sức khỏe tốt, các bạn phải nhờ đến thuốc men do người khác sản xuất và dịch vụ y tế do người khác cung cấp. Nếu xem xét mọi thứ tiện nghi vật chất mà các bạn dùng để hưởng thụ cuộc sống, các bạn sẽ thấy rằng khó có một thứ nào trong đó không có liên hệ với người khác. Nếu suy nghĩ cẩn thận, các bạn sẽ thấy rằng tất cả những thứ ấy có mặt là do kết quả những nỗ lực của nhiều người, dù trực tiếp hay gián tiếp. Nhiều người đã tham gia vào để làm nên những thứ ấy. Không cần phải nói rằng, khi nói về những bạn thân và cộng sự tốt như một nhân tố cần thiết để có đời sống hạnh phúc, chúng ta đang nói về sự tương tác với những sinh thể có ý thức khác, những con người khác vậy.

"Vậy, các bạn có thể thấy, tất cả những nhân tố đó liên kết không thể tách rời với công sức và sự hợp tác của những người khác. Như vậy, bất chấp sự thể là quá trình quan hệ với người khác có thể kéo theo sự nặng nề, cãi vã, chửi bới, chúng ta phải cố gắng duy trì một thái độ thân thiện và nồng hậu để có một lối sống bao hàm đủ sự giao tiếp với người khác, hầu có được một đời sống hạnh phúc."

Trong khi ngài nói, tôi cảm thấy một sự phản kháng tự nhiên. Mặc dù tôi luôn đánh giá cao và yêu thích bạn bè, gia đình, tôi vẫn luôn coi mình là một người độc lập. Tự dựa vào mình. Tôi thực sự đề cao bản thân về phương diện này. Trong thâm tâm, tôi có xu hướng khinh thị những người lệ thuộc quá đáng, coi đó là dấu hiệu của sự yếu đuối.

 

Quyền được Hạnh phúc!

Hạnh phúc là Không chiến tranh, là Hòa bình, Ổn định

Tương lai sau đại dịch COVID-19: Nhu cầu nhân lực chăm sóc sức khỏe tăng cao

Đừng coi thường sức khỏe tinh thần!

Nhưng chiều hôm ấy, khi tôi lắng nghe những lời của Đạt Lai Lạt ma, một điều gì đó đã xảy ra. Khi "Sự lệ thuộc của chúng ta vào người khác" không phải chủ đề tôi yêu thích, tâm trí tôi bắt đầu lang thang một lần nữa và tôi thấy mình đang lơ đãng ngắt bỏ một sợi chỉ từ ống tay áo của mình. Tập trung lại, tôi nghe ngài đang nói đến việc nhiều người đã góp phần làm ra của cải vật chất của chúng ta. Khi ngài nói điều này, tôi bắt đầu nghĩ đến chuyện có bao nhiêu người đã góp công làm ra chiếc áo tôi đang mặc. Tôi bắt đầu bằng việc hình dung người nông dân trồng vải bông. Kế đó là người đã bán máy cày cho người nông dân để cày ruộng. Rồi cũng vì chuyện đó, hàng trăm, hoặc hàng ngàn người đã tham gia vào việc chế tạo ra chiếc máy cày đó, kể cả những người khai quặng để lấy kim loại làm nên từng bộ phận của chiếc máy. Dĩ nhiên, phải kể đến những người xử lý sợi bông, những người dệt vải, những người cắt, nhuộm và may chiếc áo. Các công nhân vận tải, các tài xế đã mang cái áo đến cửa hàng và những người bán hàng đã bán chiếc áo cho tôi. Tôi chợt nhận ra rằng, hầu như mọi góc cạnh đời sống của tôi hóa ra đều là kết quả nỗ lực của người khác. Tự dựa vào bản thân tôi là một ảo tưởng hoàn toàn, một sự tưởng tượng. Khi nhận thức này lóe sáng trong tôi, tôi bị choáng ngợp bởi cảm thức sâu xa về sự liên hệ lẫn nhau và lệ thuộc lẫn nhau giữa muôn loài. Tôi cảm thấy một sự xoa dịu. Một điều gì đó. Tôi không biết. Nó làm tôi muốn khóc.