Đại biểu Quốc hội: Việt Nam đủ điều kiện công bố hết dịch COVID-19

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Lân Hiếu phát biểu tại phiên họp sáng 29/5 - Ảnh: Phạm Thắng.

Sáng 29/5, tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, các đại biểu thảo luận tại hội trường về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch COVID-19; thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.

Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Bình Định, PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu (Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội) nhắc lại thời điểm giữa năm 2022, cũng trên diễn đàn Quốc hội, ông từng đề xuất nên xem xét công bố hết dịch COVID-19.

Mới đây, Thủ tướng cũng đã chỉ đạo Bộ Y tế chuẩn bị hồ sơ chuyển COVID-19 từ bệnh truyền nhiễm nhóm A sang nhóm B và công bố hết dịch tại Việt Nam.

"Đến nay từ kinh nghiệm thực tiễn, trải qua các đợt chống dịch, tôi thấy Việt Nam có thể yên tâm công bố hết dịch COVID-19, vì đã đủ các điều kiện", ông Hiếu nhấn mạnh.

Điều kiện đầu tiên, theo ông, hiện nay tỷ lệ bệnh nặng do COVID-19 gây ra hầu như không còn, những ca tử vong chủ yếu do bệnh nền nặng và có dương tính COVID-19. Điều đó cho thấy COVID-19 vẫn còn lây nhiễm trong cộng đồng nhưng không còn nguy cơ gây tử vong cao.

Điều kiện thứ hai, Việt Nam đã đạt được tỷ lệ bao phủ vaccine COVID-19 cao trên diện rộng. Toàn quốc đã tiêm được hơn 266 triệu liều.

Điều kiện thứ ba, tình hình COVID-19 trên thế giới đã ổn định. Đầu tháng 5, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tuyên bố đại dịch COVID-19 không còn là tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu.

Theo PGS Nguyễn Lân Hiếu, đây là 3 điều kiện cơ bản, cần thiết để Việt Nam chuyển COVID-19 từ bệnh truyền nhiễm nhóm A sang nhóm B. Tức là từ nhóm đặc biệt nguy hiểm có khả năng lây truyền cao, phát tán rộng, tỉ lệ tử vong cao sang nhóm bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có khả năng lây truyền nhanh, có thể gây tử vong.

Vị ĐBQH tỉnh Bình Định cũng cho biết, khi COVID-19 không còn là bệnh truyền nhiễm nhóm A, cần coi đây là bệnh lý chuyên khoa, xử lý như các bệnh lý chuyên khoa khác. "Việc chi trả cũng cần ứng xử như các bệnh lý khác, nghĩa là do bảo hiểm y tế chi trả hoặc khám dịch vụ do người dân tự chi trả" - PGS Hiếu nhấn mạnh.

Từ kinh nghiệm 3 năm chống dịch, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu cho rằng chúng ta cần sớm chuẩn bị để hoàn thiện pháp luật, quy trình, hướng dẫn cần thiết để ứng phó tốt hơn với các đại dịch có thể xảy ra trong tương lai hoặc khả năng COVID-19 bùng phát trở lại. Bên cạnh đó là chủ động về cơ sở y tế, vật tư, trang thiết bị.

Về vấn đề phát triển y tế dự phòng, đại biểu đoàn Bình Định đánh giá đây là một thách thức lớn trong giai đoạn hiện nay. Các khó khăn về nhân lực, thu nhập, cơ sở vật chất đang hiện hữu với hệ thống y tế dự phòng. Dù vậy, theo ông Hiếu, tăng lương, xây trụ sở đẹp, mua máy móc… không giải quyết được "gốc rễ" của vấn đề.

Ngoài ra, với từng địa phương cần có kế hoạch cụ thể tới từng trạm y tế để không "mặc đồng phục" cho tất cả trạm y tế trong cả hệ thống. Ông Hiếu đề xuất và lấy ví dụ, một vị trạm trưởng giỏi về siêu âm cần đầu tư máy tốt để phát huy khả năng này; một y sĩ y học cổ truyền giỏi châm cứu cần có phương tiện chuyên biệt để họ triển khai. Khi đã vận hành trơn tru, ông Hiếu cho rằng có thể "tiến thêm một bước", phối hợp giữa bệnh viện tỉnh và các trung tâm y tế quận, huyện.

Theo PGS. Nguyễn Lân Hiếu, trạm y tế xã có hai nhiệm vụ dự phòng và điều trị. Tuy nhiên nhiệm vụ thứ hai ngày càng "teo tóp", khiến cho việc hoàn thành nhiệm vụ thứ nhất trở nên bội phần khó khăn.

Theo ông, cần thử nghiệm một mô hình mới, coi các trạm y tế xã phường là phòng khám của trung tâm y tế quận huyện. Các tiêu chuẩn con người là tương đương nhau, cả người bệnh và nhân viên y tế. Các bác sĩ giỏi ở tỉnh sẽ về huyện làm việc định kỳ trong tuần, những bệnh nhân sau mổ sẽ được khám lại ở huyện khi hệ thống đã liên thông thực sự. Việc này, theo ông Hiếu, sẽ nâng cao được niềm tin của người dân vào cơ sở y tế của mình.

Cuối cùng, ĐBQH Nguyễn Lân Hiếu kiến nghị số hóa ngành y tế bao gồm quản lý sức khoẻ, khám chữa bệnh từ xa, bởi đó sẽ là "chìa khóa" thành công cho hệ thống chăm sóc sức khỏe ban đầu.

 

Triển khai chiến dịch cho trẻ uống vitamin A và tẩy giun trên toàn quốc

Việt Nam sắp có 3-6 trung tâm dự trữ thuốc hiếm trên cả nước

Chung tây xây dựng môi trường sống và làm việc không khói thuốc

Chung tay hỗ trợ chăm sóc trẻ mắc đái tháo đường type 1 tại Việt Nam