5 kỹ năng cốt lõi cần có để thành công và hạnh phúc trong cuộc sống
Nghiên cứu mới: Vitamin D giúp cải thiện chức năng nhận thức
Tết Dương lịch 2023 đi du lịch ở đâu?
Lý giải tâm lý phụ huynh khi con trở lại trường
Giới trẻ nhìn nhận về ung thư như thế nào?
Theo Trung tâm Phát triển Trẻ em của Đại học Harvard, không phải điểm số và các hoạt động ngoại khóa mà các kỹ năng cốt lõi giúp mọi người vượt qua những thách thức không thể tránh khỏi trong cuộc sống mới là điều quan trọng nhất. Tất cả những kỹ năng này đều thuộc kỹ năng chức năng điều hành - chức năng được con người sử dụng để tự điều chỉnh. Hầu hết những người thành công và hạnh phúc trong cuộc sống đều có kỹ năng điều hành tốt.
5 kỹ năng cốt lõi quan trọng bao gồm:
- Lập kế hoạch: Có khả năng lập và thực hiện các mục tiêu và kế hoạch cụ thể.
- Sự tập trung: Khả năng tập trung vào những gì quan trọng tại một thời điểm nhất định.
- Tự kiểm soát: Kiểm soát cách chúng ta phản ứng không chỉ với cảm xúc mà cả những tình huống căng thẳng.
- Nhận thức: Không chỉ chú ý đến xung quanh mà còn phải hiểu bản thân cần gì và làm cách nào để hòa hợp với môi trường đó.
- Tính linh hoạt: Khả năng thích ứng với các tình huống thay đổi.
Các kỹ năng trên đều được rèn luyện trong suốt cuộc đời con người, tuy nhiên có 2 mốc đặc biệt quan trọng là: thời thơ ấu (từ 3 đến 5 tuổi) và tuổi vị thành niên/tuổi trưởng thành sớm (từ 13 đến 26 tuổi). các bậc phụ huynh cần tập trung giúp đỡ con mình rèn luyện các kỹ năng trên để làm tiền đề cho tương lai thành công và hạnh phúc của con cái. Dưới đây là những lời khuyên dành cho các bậc phụ huynh đang có con ở lứa tuổi thanh thiếu niên/ vị thành niên để giúp con mình cải thiện 5 kỹ năng cốt lõi này.
1. Lập kế hoạch
Khi trẻ còn nhỏ, việc cha mẹ và người chăm sóc lên kế hoạch cho chúng là điều tự nhiên. Nhưng khi trẻ lớn lên thành thiếu niên, chúng cần học cách tự làm điều đó. Nên tránh quản lý cuộc sống của con bạn, thay vào đó, hãy đặt ra một số quy tắc cơ bản - những quy tắc đơn giản như: bài tập về nhà cần phải hoàn thành, cần ngủ đủ 7 đến 8 tiếng/ngày và việc tập thể dục thường xuyên là rất quan trọng. Bạn có thể có một số quy tắc cơ bản khác, chẳng hạn như tham dự các bữa ăn gia đình hoặc các nghi lễ tôn giáo. Sau đó, hãy để con bạn tìm ra cách hoàn thành nó. Cha mẹ chỉ nên can thiệp khi các quy tắc cơ bản đã đặt ra bị phá vỡ hoặc không được thực hiện đầy đủ.
Khi con bạn có các kế hoạch dài hạn, chẳng hạn như dự án nghiên cứu hoặc việc lựa chọn trường đại học, hãy ngồi và nói chuyện với con về cách chúng muốn hoàn thành việc đó. Hãy để con đưa ra ý tưởng trước!
Cho trẻ tham gia lập kế hoạch cho các hoạt động gia đình hoặc kỳ nghỉ, sửa sang nhà cửa hoặc các dự định/kế hoạch khác. Hãy để con bạn đưa ra một số quyết định (ngay cả khi không phải lúc nào bạn cũng đồng ý).
Hãy tập cho trẻ biết cách lên kế hoạch
2. Sự tập trung
Sự bùng nổ của công nghệ và các thiết bị điện tử đã gây ra nhiều vấn đề về khả năng tập của con người trung ở mọi lứa tuổi. Có một sự hài lòng ngay lập tức đối với màn hình khiến bạn khó có thể đặt chúng sang một bên và tập trung vào các nhiệm vụ ít kích thích hơn
Giới trẻ thường bị thu hút bởi màn hình điện thoại do đó khó tập trung vào các việc khác xung quanh. Vì vậy, điều quan trọng các bậc phụ huynh cần trao đổi thẳng thắn với con mình về việc:
- Cách mạng xã hội và internet có thể can thiệp vào cuộc sống hàng ngày (và bài tập về nhà), đồng thời giúp con đưa ra các phương án, hướng sử dụng phù hợp.
- Yêu cầu trong bữa ăn không sử dụng điện thoại và tivi, khoảng thời gian dành cho gia đình.
- Khuyến khích các hoạt động ngoại khóa, tách ly với các thiết bị điện tử công nghệ, như nấu ăn, làm bánh, xây dựng đồ vật, may vá, đan móc, vẽ, tô màu hoặc làm vườn…
3. Tự kiểm soát
Đây là một trong những điều quan trọng mà việc chú ý đến phản ứng của chính bạn đối với các tình huống là rất quan trọng. Làm thế nào để bạn kiểm soát được sự tức giận cũng như thất vọng? Cơn thịnh nộ có phải là vấn đề đối với bạn không? Hãy nhớ rằng con cái chúng ta luôn chú ý đến những gì chúng ta làm hơn là những gì chúng ta nói. Để giúp con bạn học cách tự kiểm soát, bạn có thể:
- Nói về cảm xúc và về các cách/mẹo để kiểm soát cảm xúc mạnh - như hít một hơi thật sâu, tránh xa tình huống, hét vào gối,...
- Trao đổi sau những rối loạn về cảm xúc, khi mọi người đã bình tĩnh lại, về việc: Con bạn có thể đã làm gì khác đi? Con có thể làm gì vào lần tới khi gặp tình huống tương tự?
- Nói về việc hành động mất kiểm soát của con có thể ảnh hưởng đến người khác ra sao và lý do cần phải lưu tâm đến điều đó (để cải thiện nhận thức của con về việc đó).
Sự tập trung là 1 trong 5 kỹ năng cốt lõi quan trọng
4. Nhận thức
Thanh thiếu niên có thể rất ý thức - nhưng chủ yếu là về thế giới của riêng họ. Hãy giúp con bạn học cách nhìn xa hơn thế.
Cha mẹ nên nói về các sự kiện hiện tại và những câu chuyện trong tin tức. Đặc biệt, hãy nói về việc các sự kiện trong tin tức đó ảnh hưởng đến mọi người như thế nào và những người khác nhau có thể nhìn nhận chúng khác nhau như thế nào.
Đồng hành nhiều hơn cùng với con: Thậm chí chỉ cần đi dạo cùng con hoặc cùng đi du lịch với có cũng có thể là cơ hội cho chúng nhìn ra xung quanh và trải nghiệm, biết thêm những thứ mà chúng chưa biết hoặc đã từng bỏ lỡ.
Tham gia các hoạt động phục vụ cộng đồng như một gia đình, chỉ cho con bạn cách chúng có thể tạo ra sự khác biệt.
Để con có cơ hội nói nhiều hơn về bản thân, về một ngày của chúng diễn ra như thế nào.
5. Tính linh hoạt
Cuộc sống luôn biến động không ngờ tới và thanh thiếu niên cần có khả năng thích nghi.
Đừng quá cứng nhắc về lịch trình của con bạn. Giúp chúng sắp xếp thứ tự ưu tiên và xem những việc nào có thể bỏ qua hoặc hoãn lại khi có sự vụ đột xuất, dù tốt hay xấu.
Khuyến khích một số tính tự phát. Điều này cũng liên quan đến việc học cách sắp xếp thứ tự ưu tiên và không quá cứng nhắc do thói quen.
Hãy là một hình mẫu cho con. Hãy linh hoạt và đừng quá khó chịu khi kế hoạch thay đổi vì bạn hoàn toàn có thể lên kế hoạch khác thay thế.
Việc để con tự làm một việc nào đó, có khả năng cao là chúng sẽ thất bại. Nhưng đừng vội vàng giúp đỡ ngay mà cần để con học hỏi từ chính thất bại đó. Hãy cho chúng cơ hội tự tìm hiểu lý do thất bại trước khi bạn đề nghị giúp đỡ. Bạn có thể sẽ phải ngạc nhiên đấy!
Sự linh hoạt giúp bạn có thể ứng phó cũng như thích nghi trong mọi hoàn cảnh
Bình luận của bạn