Sức khoẻ tâm thần ảnh hưởng thế nào tới sinh sản?

Một trong những yếu tổ ảnh hưởng tới quá trình thụ thai nhưng lại ít được chú ý đó chính là tâm lý.

Mối quan hệ giữa sức khoẻ tâm thần và sinh sản

Chu kỳ kinh nguyệt của nữ giới chịu tác động của rất nhiều yếu tố: mất cân bằng nội tiết, tăng giảm cân quá nhanh, rượu bia, thuốc lá… Trong đó phải đặc biệt kể đến yếu tố phổ biến gây rối loạn kinh nguyệt đó là căng thẳng. Rối loạn kinh nguyệt kéo dài và không được khắc phục, hoàn toàn có thể dẫn tới nguy cơ bị vô sinh, hiếm muộn.

Căng thẳng có thể có nhiều nguyên nhân và nhiều mức độ khác nhau. Chính vì thế mà độ ảnh hưởng của chúng lên chu kỳ kinh nguyệt cũng đều khác nhau. Ví dụ như, căng thẳng do mắc Hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS) sẽ “nhẹ nhàng” hơn những bệnh nhân bị căng thẳng, lo âu, trầm cảm kéo dài.

Căng thẳng, lo âu sẽ tác động lên các tuyến thượng thận làm tăng cortisol, gây ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình sản sinh các nội tiết tố nữ như estrogen và progesterol. Sự rối loạn của 2 loại nội tiết tố này là nguyên nhân chính làm rối loạn kinh nguyệt

Ngược lại, căng thẳng cũng lại chính là một hậu quả phổ biến của những người bị vô sinh. Đã có một số nghiên cứu chỉ ra rằng, tỷ lệ mắc bệnh trầm cảm ở các cặp vợ chồng hiếm muộn đang điều trị vô sinh là từ 15% đến 54%. Đây là con số cao hơn rất nhiều so với người bình thường.

Như vậy, mối quan hệ giữa sức khoẻ tâm thần và khả năng sinh sản có thể được mô tả qua sơ đồ sau:

Một số biện pháp khắc phục

Việc chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây vô sinh là chìa khoá làm giảm căng thẳng về mặt tâm lý cho bệnh nhân. Phần lớn những người bị vô sinh không rõ nguyên nhân thường sẽ không nhận được câu trả lời rõ ràng về lý do tại sao họ không thể mang thai và chính điều này lại càng làm trầm trọng thêm mức độ căng thẳng, stress của họ.

Ngoài các phương pháp điều trị y khoa, việc thay đổi lối sống và các can thiệp tâm lý cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều trị hiếm muộn. Các nghiên cứu cho thấy, việc điều chỉnh chế độ ăn uống, tập luyện thể dục đều đặn, hạn chế caffeine và đảm bảo giấc ngủ đủ giấc có thể cải thiện sức khỏe tổng thể và tăng khả năng thành công của các phương pháp hỗ trợ sinh sản.

Bên cạnh đó, các chương trình can thiệp nhóm tập trung vào tâm trí và cơ thể cũng mang lại hiệu quả đáng kể. Liệu pháp hành vi nhận thức, một trong những phương pháp phổ biến, giúp bệnh nhân thay đổi những suy nghĩ tiêu cực, như "vô sinh là lỗi của tôi", thành những suy nghĩ tích cực hơn. Các kỹ thuật thư giãn như yoga, thiền, massage cũng được áp dụng rộng rãi để giảm căng thẳng, lo âu và cải thiện chất lượng cuộc sống.

 

Podcast: Thật hư thông tin nam giới ăn lựu gây vô sinh

Podcast: Vì sao mắc bệnh quai bị dễ gây vô sinh?

Nam giới tập thể dục quá sức có nguy cơ gây vô sinh

Podcast: Đạp xe nhiều có gây vô sinh không?