Các chất phụ gia nhựa phổ biến gây hại cho sức khỏe

Tiếp xúc thường xuyên với phụ gia nhựa có thể gây ra nhiều vấn đề cho sức khỏe

Một nghiên cứu quốc tế mới đây cho thấy, việc tiếp xúc với ba hóa chất phổ biến trong các sản phẩm nhựa hàng ngày, có thể là nguyên nhân gây ra hàng triệu ca bệnh tim mạch, đột quỵ và tử vong trong nhiều năm qua.

Nhóm nghiên cứu quốc tế đã tổng hợp kết quả từ hơn 1.700 nghiên cứu từ 38 quốc gia, tìm hiểu mối liên hệ giữa việc tiếp xúc với các hóa chất này và các vấn đề sức khỏe cụ thể. Mặc dù các nhà nghiên cứu cho rằng kết quả này đủ nghiêm trọng để kêu gọi hành động toàn cầu, nhưng một số nhà phê bình cho rằng chúng ta cần thêm bằng chứng rõ ràng để chứng minh rằng những hóa chất này là nguyên nhân thực sự.

Ba hóa chất được nhắc đến trong nghiên cứu này gồm BPA (bisphenol A), DEHP (di(2-ethylhexyl) phthalate) và PBDEs (polybrominated diphenyl ethers), đều đã được chứng minh có liên quan đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng trước đây.

BPA – chất phổ biến trong bao bì thực phẩm

BPA là một chất hóa học được sử dụng phổ biến trong bao bì thực phẩm, đặc biệt là lớp nhựa epoxy lót bên trong các lon và chai nhựa. Mặc dù đã có nhiều cuộc tranh luận về mức độ an toàn của BPA, việc tiếp xúc với chất này đã được liên kết với tỷ lệ mắc cao hơn các bệnh tim mạch và đột quỵ.

Nghiên cứu cho thấy, trong năm 2015, có thể có tới 5,4 triệu ca bệnh tim mạch và 346.000 ca đột quỵ liên quan đến BPA, dẫn đến khoảng 431.000 ca tử vong. Tổng thiệt hại kinh tế từ những ca bệnh này ước tính lên tới 1 nghìn tỷ USD.

DEHP – hóa chất phổ biến trong nhựa dẻo

DEHP là một chất phụ gia thường có trong các sản phẩm nhựa dẻo như vòi tưới cây, màn tắm, ống y tế và da tổng hợp. Các nghiên cứu trên động vật cho thấy DEHP có thể gây rối loạn nội tiết, ảnh hưởng đến thai kỳ và tuổi dậy thì.

Một nghiên cứu được công bố vào năm 2022 cho thấy có một mối liên hệ rõ ràng giữa mức độ DEHP trong nước tiểu của 5.303 người lớn ở Mỹ và tỷ lệ tử vong tăng lên. Một nghiên cứu gần đây cũng ước tính có khoảng 164.000 ca tử vong trên toàn thế giới có thể liên quan đến tiếp xúc với DEHP, gây thiệt hại kinh tế lên tới 398 tỷ USD.

PBDEs – chất chống cháy trong nhiều vật dụng

PBDEs là một nhóm chất chống cháy có mặt trong nhiều vật liệu chịu nhiệt như điện tử, phụ tùng ô tô, máy bay và một số loại vải. Những chất này có thể xâm nhập vào cơ thể qua hít thở, hấp thụ qua da hoặc qua thực phẩm. Chúng xuất hiện trong các dụng cụ làm bếp, bao bì thực phẩm và đồ chơi trẻ em làm từ nhựa tái chế. Một nghiên cứu cho thấy, việc tiếp xúc với PBDEs có thể ảnh hưởng đến chỉ số IQ của trẻ em, với khoảng 12 triệu điểm IQ toàn cầu bị mất do phụ nữ mang thai tiếp xúc với các chất này.

Tác hại của các chất phụ gia nhựa phổ biến

Các hóa chất BPA và DEHP có thể bị cơ thể đào thải trong vòng vài ngày, nhưng với lượng nhựa sử dụng hằng ngày, chúng ta không thể tránh khỏi việc tiếp xúc liên tục. Trong khi đó, độ "dính" của PBDE trong cơ thể còn phụ thuộc vào thành phần hóa học cụ thể của từng loại.

Maureen Cropper, nhà kinh tế học từ Đại học Maryland (Mỹ), cho biết: "Chúng tôi tiến hành nghiên cứu này để tìm hiểu tác động sức khỏe của ba hóa chất nhựa phổ biến và ước tính mức độ tiếp xúc với chúng ở nhiều quốc gia."

Cảnh báo từ các nhà nghiên cứu

Mặc dù các nhà nghiên cứu khẳng định cần thêm nhiều dữ liệu để chứng minh mối liên hệ rõ ràng giữa các hóa chất này và các vấn đề sức khỏe, họ cho rằng có đủ bằng chứng để kêu gọi hành động toàn cầu.

Nhóm nghiên cứu nhấn mạnh: "Việc bảo vệ sức khỏe con người trước những nguy cơ từ hóa chất trong nhựa đòi hỏi phải thay đổi căn bản trong luật hóa chất quốc gia ở nhiều quốc gia, bao gồm Mỹ, Canada và Liên minh châu Âu (EU)." Họ kêu gọi các nhà sản xuất nhựa phải chịu trách nhiệm chứng minh sự an toàn của sản phẩm.

Họ lưu ý rằng cách tiếp cận này đã trở thành tiêu chuẩn trong quy định về dược phẩm từ những năm 1970. Nhóm nghiên cứu đề xuất: "Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận cẩn trọng hơn, ưu tiên bảo vệ sức khỏe con người và không còn mặc định rằng các hóa chất là an toàn."

 

Hạt vi nhựa: “Sát thủ thầm lặng” tác động đến quá trình đông máu

Hạt vi nhựa có thể làm tăng nguy cơ đau tim, đột quỵ

Ô nhiễm vi nhựa: Mối đe dọa “vô hình” với hệ sinh thái và sức khỏe

Thanh niên mắc viêm phế quản “nhựa” hiếm gặp