Hẹp động mạch cảnh - hiểm họa âm thầm gây tai biến mạch máu não

Động mạch cảnh có chức năng đưa máu từ tim lên nuôi dưỡng não nên sẽ rất nguy hiểm khi mạch bị hẹp

Hà Nội: Nam thanh niên bất ngờ đột quỵ khi chơi thể thao ngoài trời lạnh

Liệt nửa người do đột quỵ não có phục hồi được không?

Sai lầm nên tránh khi xử trí đột quỵ não

Cảnh báo nguy cơ đột quỵ khi trời chuyển lạnh

Theo TS.BS. Ngô Gia Khánh, Trưởng Khoa Phẫu thuật Lồng ngực và Mạch máu, Bệnh viện Bạch Mai, hẹp động mạch cảnh là bệnh lý khá phổ biến, đặc biệt là ở những người già lớn tuổi hoặc có bệnh lý tim mạch, đái tháo đường, tăng huyết áp, sử dụng thuốc lá, rượu bia…. Bệnh thường diễn biến âm thầm và đến khi phải nhập viện thì thường đã xảy ra đột quỵ.

Để đưa ra phương pháp điều trị bệnh hẹp động mạch cảnh phù hợp, các bác sĩ sẽ căn cứ tùy vào mức độ và giai đoạn bệnh của bệnh nhân. Nếu ở giai đoạn nhẹ thì chỉ cần điều trị nội khoa, uống thuốc và theo dõi thường xuyên. Giai đoạn tối cấp hay cấp tính sẽ điều trị bằng thuốc tiêu sợi huyết hoặc lấy huyết khối cơ học.

Để xử lý mảng xơ vữa động mạch cảnh (giai đoạn bán cấp và mạn tính) có 2 phương pháp là nong đặt stent và phẫu thuật để bóc mảng xơ vữa. Theo khuyến cáo thì phương pháp phẫu thuật bóc lớp nội mạc gây xơ vữa được ưu tiên chỉ định trong điều trị xơ vữa động mạch cảnh. Phẫu thuật đóng vai trò quan trọng trong việc loại bỏ mảng xơ vữa là nguyên nhân gây hẹp mạch cảnh ở người bệnh.

Phẫu thuật bóc nội mạc động mạch cảnh là một thủ thuật để loại bỏ mảng xơ vữa tích tụ trong lớp nội mạc động mạch gây hẹp hoặc tắc nghẽn lòng mạch nhằm làm giảm tắc nghẽn mạch máu dẫn đến nguy cơ đột quỵ.

TS.BS. Ngô Gia Khánh cho biết trong ba năm gần đây, khoa Phẫu thuật Lồng ngực và Mạch máu, Bệnh viện Bạch Mai đã phẫu thuật cho 200 bệnh nhân hẹp động mạch cảnh. Độ tuổi trung bình của các bệnh nhân là 70, trong đó nam nhiều hơn nữ, 80% so với 20%. Bệnh nhân có các bệnh lý phối hợp gồm tăng huyết áp, đái tháo đường, hút thuốc lá, rối loạn mỡ máu...

Các bệnh nhân này cũng mắc bệnh mạch máu phối hợp như mạch vành, động mạch chi dưới, động mạch thân, động mạch chủ. Trong số 200 bệnh nhân có 65% nhập viện với triệu chứng tai biến mạch não và tai biến thoáng qua, 35% không có triệu chứng gì.

Các bác sĩ tại Bệnh viện Bạch Mai chúc mừng bệnh nhân thứ 200 đã được phẫu thuật thành công - Ảnh: Bệnh viện Bạch Mai.

Các bác sĩ tại Bệnh viện Bạch Mai chúc mừng bệnh nhân thứ 200 đã được phẫu thuật thành công - Ảnh: Bệnh viện Bạch Mai.

Ca hẹp động mạch cảnh thứ 200 được phẫu thuật thành công là một bệnh nhân 65 tuổi tiền sử huyết áp cao, mỡ máu, xuất hiện cơn đột quỵ thoáng qua cách đây 3 năm, không để lại di chứng gì. Gần đây, bệnh nhân đau đầu, chóng mặt nhiều hơn, khám tại Viện Tim mạch Quốc gia, Bệnh viện Bạch Mai, được phát hiện hẹp động mạch cảnh hai bên.

Đây là trường hợp điển hình cho tình trạng xơ vữa động mạch cảnh tiến triển thầm lặng, không có triệu chứng. "Khi phát hiện, cả hai bên động mạch cảnh đã hẹp trên 90%, nếu không được xử lý sớm sẽ gây đột quỵ bất cứ lúc nào", bác sĩ Khánh nói. Bệnh nhân đã được phẫu thuật, loại bỏ mảng xơ xữa mạch cảnh bên trái, hiện sức khỏe ổn định, ra viện, hai tuần sau phẫu thuật tiếp bên phải.

Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo những người có nguy cơ cao (người cao tuổi hoặc tiền sử bệnh tim mạch, đái tháo đường, cao huyết áp, mỡ máu..) cần tầm soát bệnh lý động mạch cảnh để phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Bên cạnh đó, duy trì lối sống lành mạnh, thường xuyên vận động, tập thể dục, tuân thủ chế độ điều trị và đơn thuốc của bác sĩ, đồng thời theo dõi, kiểm tra định kỳ để phòng ngừa bệnh tái phát.

 
Việt An (Theo Bệnh viện Bạch Mai)
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Chăm già