Mãn kinh ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng thế nào?

Miệng khô và răng bị xê dịch có liên quan đến thay đổi nội tiết tố trong thời kỳ mãn kinh

Khô miệng

Theo hệ thống Delta Dental (một mạng lưới các công ty bảo hiểm nha khoa của Mỹ), khô miệng là triệu chứng mãn kinh khá phổ biến, xuất hiện ở khoảng 1/3 số phụ nữ trong giai đoạn mãn kinh. Hệ thống y tế Mayo Clinic (Mỹ) cho biết, nước bọt là yếu tố bảo vệ tự nhiên quan trọng ở miệng, có nhiều chức năng như ngăn ngừa sâu răng, hạn chế sự phát triển của vi khuẩn trong miệng, hỗ trợ tiêu hóa và giúp rửa trôi các mảnh vụn thức ăn. Sự sản xuất nước bọt có liên quan đến nồng độ hormone estrogen.

Theo nghiên cứu công bố trên Tạp chí Quốc tế về Nghiên cứu môi trường và sức khỏe cộng đồng năm 2022, giảm estrogen có liên quan đến sự thay đổi của quá trình sản xuất và tính đặc của nước bọt. Giảm sản xuất nước bọt dẫn đến chứng khô miệng và các vấn đề như: Thay đổi vị giác, răng nhạy cảm hơn với thức ăn nóng và lạnh, tăng độ nhạy cảm của nướu và chảy máu nướu, tăng nguy cơ sâu răng, loét miệng, bệnh về nướu và hơi thở có mùi.

Răng bị xê dịch và mất răng

Mãn kinh có ảnh hưởng đến sự phát triển và mật độ của xương. Khi nồng độ estrogen suy giảm, cơ thể không thể phát triển hoặc sửa chữa xương như trước, dẫn đến mất xương. Hệ thống y tế Cleveland Clinic (Mỹ) ước tính có khoảng 20% ​​phụ nữ bị mất xương trong vòng 5 năm đầu của thời kỳ mãn kinh, tình trạng này làm tăng đáng kể nguy cơ gãy xương, giảm mật độ xương và loãng xương.

Những thay đổi trên cũng ảnh hưởng đến răng miệng, đặc biệt là xương hàm và răng. Chứng loãng xương trên cơ thể có liên quan đến giảm mật độ xương ở xương hàm, làm giảm sự nâng đỡ của hàm cho răng và nguy cơ mất răng. Estrogen thay đổi cũng làm dây chằng nha chu yếu đi, nên răng có thể bị xê dịch khỏi vị trí thẳng hàng ban đầu.

Khó chịu ở miệng

Thời kỳ mãn kinh cũng liên quan đến hội chứng bỏng rát miệng (Burning mouth syndrome - BMS) với cảm giác bỏng rát, rối loạn vị giác hay khô miệng ở mức độ khác nhau xuất hiện trên lưỡi, môi hoặc trong khoang miệng. Theo Viện Y khoa Răng miệng Mỹ (AAOM), BMS tương đối hiếm, chỉ ảnh hưởng đến 2% dân số, nhưng phụ nữ có nguy cơ được chẩn đoán cao hơn nam giới gấp 7 lần và phần lớn đều là những phụ nữ ở độ tuổi mãn kinh.

Mặc dù cơ chế sinh bệnh học của BMS còn nhiều điều chưa được sáng tỏ, các giả thuyết cho rằng bệnh liên quan đến thiếu estrogen. BMS có thể gây ra các vấn đề như nhiễm nấm candida, dị ứng, khó chịu ở lưỡi, khô miệng và vấn đề sức khỏe tinh thần như lo âu, trầm cảm.

Vì vậy, phụ nữ độ tuổi mãn kinh nên duy trì khám nha khoa ít nhất 2 lần/năm, trao đổi với bác sĩ khi thấy có triệu chứng bất thường ở răng miệng, đánh răng ít nhất 2 lần/ngày và dùng chỉ nha khoa ít nhất 1 lần/ngày. Một số thuốc bạn đang dùng có thể có tác dụng phụ như gây khô miệng, khi thấy triệu chứng này, bạn nên trao đổi với bác sĩ để có điều chỉnh hoặc biện pháp cải thiện phù hợp.

 

Infographic: Ưu và nhược điểm của các phương pháp phục hình răng giả hiện nay

Nha sĩ cảnh báo những thói quen xấu gây hại cho răng

Mẹo trị hôi miệng với nguyên liệu trong nhà bếp

Thuốc tránh thai có thể gây sưng viêm nướu