Tìm hiểu chung về loại hormone gây tăng huyết áp, tim đập nhanh

Hormone adrenaline có thể khiến tim đập nhanh, tăng huyết áp trong tức thì

Podcast: Nam giới suy giảm testosterone có lo vô sinh?

Nồng độ testosterone thấp làm tăng nguy cơ sỏi thận ở nam giới

Triệu chứng của bệnh Basedow là gì, cải thiện ra sao?

Cân bằng nội tiết tự nhiên bằng bông cải xanh

Adrenaline được sản xuất tại tuyến thượng thận và được giải phóng vào máu khi cơ thể đối diện nguy hiểm hoặc căng thẳng mạnh. Đây là phản ứng bẩm sinh của loài người, giúp sinh tồn trong môi trường đầy đe dọa. Khi tín hiệu báo động được kích hoạt, hệ thần kinh lập tức chỉ đạo một loạt thay đổi sinh lý để chuẩn bị cho hành động.

Hãy hình dung một tình huống quen thuộc: Khi đạp xe trên đường, bất ngờ một người băng qua trước mặt khiến bạn phải phanh gấp. Chỉ trong khoảnh khắc, cơ thể sinh ra một làn sóng adrenaline khiến tim đập nhanh, mồ hôi tiết ra, đôi tay run nhẹ. Đó không phải dấu hiệu bất thường mà là cơ chế bảo vệ tự nhiên: adrenaline giúp bạn phản ứng nhanh gọn, đôi khi còn nhanh hơn khả năng bạn ý thức được.

Ngoài hiểm nguy, adrenaline cũng tăng mạnh khi con người trải qua cảm xúc mãnh liệt như phấn khích, bất ngờ hay căng thẳng. Đứng trên sân khấu, chuẩn bị bước vào môn thể thao đối kháng, đi tàu lượn siêu tốc hay thậm chí tranh luận căng thẳng cũng đủ để cơ thể bật chế độ cảnh giác cao độ.

Cơ thể thay đổi thế nào khi adrenaline tăng?

Khi hormone được phóng thích, hàng loạt cơ quan lập tức nhận tín hiệu. Tim đập nhanh và mạnh hơn để bơm nhiều máu, huyết áp tăng, đồng tử giãn rộng, hơi thở nhanh, cơ bắp căng ra, các giác quan nhạy bén hơn. Độ nhạy với cơn đau giảm xuống, cho phép bạn chạy nhanh hơn hoặc chiến đấu trong giây phút quyết định.

Tuy nhiên, nếu mức adrenaline tăng quá cao và đột ngột, cơ thể có thể phản ứng dữ dội hơn mong muốn. Một số cơn hoảng loạn khởi phát từ chính sự bùng nổ hormone này, khiến người bệnh đau ngực, chóng mặt, tim đập nhanh, buồn nôn hoặc cảm giác sợ hãi không kiểm soát. Khi mối đe dọa qua đi, cơ thể sẽ dần cân bằng lại, nhưng không phải lúc nào cũng diễn ra nhanh chóng.

Khi nồng độ hormone adrenaline tăng cao, cơ thể sẽ rơi vào trạng thái hồi hộp, tim đập nhanh, huyết áp tăng

Khi nồng độ hormone adrenaline tăng cao, cơ thể sẽ rơi vào trạng thái hồi hộp, tim đập nhanh, huyết áp tăng

Khi adrenaline trở thành gánh nặng

Những cú “bùng nổ” adrenaline lẻ tẻ thường vô hại và thậm chí lại có một số tác dụng. Nhưng nếu sống trong căng thẳng kéo dài như áp lực công việc, chăm sóc gia đình, mâu thuẫn cá nhân hay môi trường dễ gây kích thích sẽ khiến cơ thể liên tục hoạt động trong chế độ báo động. Khi đó, adrenaline không còn là đồng minh.

Tình trạng quá tải adrenaline lâu ngày được ghi nhận có liên quan đến các vấn đề như: Rối loạn tiêu hóa, đau đầu, căng cơ, mất ngủ, tăng cân, lo âu, trầm cảm, tăng huyết áp và bệnh tim. Một số bệnh lý tuyến thượng thận, như u tủy thượng thận, thậm chí khiến cơ thể sản xuất adrenaline vượt quá mức bình thường, dẫn đến huyết áp cao và nguy cơ biến chứng.

Làm sao điều hòa adrenaline?

Cách hiệu quả nhất là giải quyết gốc rễ của căng thẳng nhưng điều này nhiều người thường bỏ qua. Nếu bạn làm việc trong môi trường áp lực cao như bệnh viện, trường học hoặc đang trải qua biến cố gia đình, cơ thể dễ rơi vào trạng thái “báo động” liên tục.

Những chiến lược hỗ trợ cân bằng được khuyến khích bao gồm: Tập thể dục đều đặn, thiền, thực hành hít thở sâu, ngủ đủ giấc, ăn uống lành mạnh, hạn chế caffeine và rượu, yoga hoặc các bài tập thư giãn cơ. Những thói quen này kích hoạt phản ứng thư giãn tự nhiên của cơ thể, đối trọng với tác động của adrenaline.

Nếu cảm thấy căng thẳng vượt ngoài khả năng kiểm soát, việc trao đổi với chuyên gia sức khỏe tâm thần là cần thiết. Họ có thể đưa ra phương pháp trị liệu phù hợp, giúp bạn xây dựng cơ chế đối phó bền vững hơn.

Adrenaline trong điều trị phản vệ

Không chỉ liên quan đến phản ứng căng thẳng, adrenaline còn là thuốc cứu mạng trong trường hợp phản vệ như phản ứng dị ứng nặng có thể gây tử vong. Khi bị ong đốt, ăn phải thực phẩm gây dị ứng nghiêm trọng như đậu phộng hoặc hải sản, cơ thể có thể trải qua sưng họng, khó thở, tụt huyết áp. Tiêm adrenaline ngay lập tức giúp mở đường thở, tăng huyết áp và ổn định tim mạch.

Nhìn chung, adrenaline là một phần không thể tách khỏi sự sống. Nó có thể giúp bạn thoát hiểm, truyền cảm hứng, mang lại sự phấn khích khi chinh phục điều mới. Nhưng khi hoạt động quá mức, hormone này cũng có thể gây ra sự choáng ngợp và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần.

Nếu cảm thấy mình thường xuyên trong trạng thái căng thẳng, đừng xem nhẹ. Nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia, bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý từ sớm để giúp cơ thể phục hồi tốt hơn và ngăn ngừa hậu quả lâu dài.

 
Hà Chi (Theo VeryWellMind)
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Tâm thần kinh