8 giờ căng thẳng nối lại bàn tay đứt rời cho bé trai 21 tháng tuổi

Ca phẫu thuật kéo dài 8 giờ nối bàn tay đứt rời cho bệnh nhi (Ảnh do bệnh viện cung cấp)

Theo thông tin từ Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, một bé trai 21 tháng tuổi ở Bắc Ninh được người nhà đưa vào viện cấp cứu trong tình trạng bàn tay phải bị đứt rời do vô tình cho tay với máy dập nắp cốc nhựa tại quán nước mía của gia đình. Sau tai nạn, mẹ bé cho phần tay bị đứt lìa vào túi nylon, bảo quản trong thùng đá, đưa con đến trạm y tế xã. Bác sỹ băng lại vết thương, sau đó chuyển bé lên Bệnh viện Đại học Y Hà Nội.

Ngay khi tiếp nhận bệnh nhi, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội đã khởi động quy trình báo động đỏ, huy động y bác sỹ nhiều khoa tham gia. Trong khi các bác sỹ khoa Hồi sức cấp cứu thực hiện các bước sơ cứu và hoàn thiện các xét nghiệm cơ bản nhanh nhất, khoa Gây mê hồi sức chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho cuộc mổ.

Ê-kíp trực tiếp thực hiện phẫu thuật là các bác sỹ Khoa Chấn thương chỉnh hình và Y học thể thao. Đơn vị phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ công nghệ cao cũng nhanh chóng tập trung và phân công các nhóm thực hiện sao cho thời gian thực hiện phẫu thuật ngắn nhất, bảo đảm thời gian phục hồi lại lưu thông mạch máu cho bệnh nhi.

TS.BS Đỗ Văn Minh, Phó Trưởng Khoa Chấn thương chỉnh hình và Y học thể thao - một trong những bác sỹ phẫu thuật chính cho bệnh nhi nhấn mạnh, bàn tay có cấu trúc giải phẫu phức tạp, chức năng tinh tế nên việc phục hồi cả giải phẫu và chức năng của người bệnh một cách hợp lý phụ thuộc rất nhiều yếu tố khác nhau.

Bác sỹ Nguyễn Hợp Nhân, Đơn vị Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ cho biết: “Để bảo đảm cấp máu tốt nhất cho cháu và các chức năng về sau này, chúng tôi đã quyết định nối 2 động mạch và 4 tĩnh mạch, gần như phục hồi toàn bộ mạch máu. Thần kinh cũng phục hồi nguyên trạng cả về thần kinh quay, trụ giữa”.

Trường hợp đứt lìa bàn tay ở cháu bé 21 tháng tuổi có thể được xem là trường hợp đứt rời hoàn toàn bàn tay nhỏ tuổi nhất, ít được báo cáo trong y văn. Vi phẫu nối chi thể bị đứt lìa khá phức tạp, các thao tác nối lại rất khó, cần sự khéo léo, tập trung cao độ, phẫu thuật viên phải có kinh nghiệm dày dặn về phẫu thuật vi phẫu.

Căng thẳng xuyên đêm nối lại bàn tay lành lặn cho bệnh nhi

Ca phẫu thuật kéo dài gần 8 giờ khâu nối, phục hồi lại toàn bộ giải phẫu cho bàn tay bị đứt lìa, bao gồm đặt lại xương, đặt lại khớp, cố định xương khớp vững chắc, nối gân cơ, khâu nối các mạch máu và dây thần kinh.

TS.BS Phạm Thị Việt Dung, Trưởng Đơn vị Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ công nghệ Cao - một trong những bác sỹ phẫu thuật chính cho bệnh nhi cho biết, bất kỳ cuộc phẫu thuật nối ghép nào cũng tiềm ẩn nguy cơ thất bại, sớm nhất là tắc mạch gây hoại tử bộ phận được nối ghép.

Trường hợp này, nguy cơ cao hơn do mạch máu nhỏ và tổn thương máy dập nhựa dễ gây bỏng và tổn thương lòng mạch. Tuy nhiên, với kinh nghiệm tích lũy được, ê-kíp có niềm tin mãnh liệt rằng ca mổ sẽ thành công.

Theo BS Việt Dung, kỹ thuật nối ghép các bộ phận đứt rời trên bệnh nhân nhỏ tuổi khó hơn rất nhiều so với người lớn.

Khó khăn thứ nhất là ca mổ kéo dài, kèm theo mất máu, mất dịch là một thách thức với ê-kíp gây mê hồi sức, đòi hỏi phải xử lý chính xác, kịp thời và rất cẩn trọng ở trong toàn bộ quá trình phẫu thuật.

Thứ hai, các mạch máu, thần kinh ở vùng này bình thường vốn đã nhỏ bé, cần phải nối dưới kính hiển vi phẫu thuật thì trong trường hợp này, các mạch máu, thần kinh còn nhỏ hơn rất nhiều.

Thứ ba, các cấu trúc giải phẫu ở trẻ chưa ổn định, đang trong thời kỳ phát triển rất dễ bị ảnh hưởng sau này như gân, xương, sụn khớp… Vì thế, tất cả các thao tác đều rất cần sự tỉ mỉ và phải lựa chọn phương án sao cho hạn chế nhất sự ảnh hưởng này.

Cuối cùng là quá trình hậu phẫu cần sự bất động trong thời gian đầu và sau đó là tập phục hồi chức năng rất cần sự phối hợp của bệnh nhân, thì lại không dễ dàng thực hiện ở trẻ nhỏ.

Bên cạnh đó, tình trạng bệnh nhi lúc nhập viện cũng là nguyên nhân khiến các bác sỹ cũng phải đánh giá và theo dõi tỉ mỉ. Trường hợp này đã mất máu nhiều trước đó, tiên lượng thời gian phẫu thuật dài và lượng máu mất trong ca mổ lớn cũng nên các bác sỹ đã cho lĩnh máu và truyền cho cháu ngay từ sớm.

Bác sỹ gây mê Trần Xuân Bách cho biết, trong quá trình gây mê và phẫu thuật thường làm tụt nhiệt độ cho trẻ em rất nhanh, do đó ê-kíp cũng rất chú trọng việc theo dõi nhiệt độ và ủ ấm cho cháu trong và sau phẫu thuật.

Sau một ca mổ rất dài, hầu như bệnh nhi không có rối loạn gì cả về lâm sàng lẫn xét nghiệm. Bàn tay được nối lại tốt (đầu chi hồng ấm), các bác sỹ gây mê tiến hành gây tê thần kinh để giảm đau, và ngừng thuốc an thần cho bệnh nhi tỉnh dậy.

Sau 6 giờ theo dõi ổn định bệnh nhi được chuyển về Đơn vị phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ Công nghệ cao để theo dõi tiếp. Bệnh nhi vẫn đang được chăm sóc và theo dõi việc phục hồi sau mổ, bàn tay hồng ấm và bắt đầu có những cử động lại của ngón tay.

Theo các bác sỹ, với sự tiến triển tốt này, bệnh nhi có thể xuất viện sau 7-10 ngày điều trị và được tập phục hồi chức năng sớm sau 1-2 tuần sau nối ghép.

 

Bác sỹ khuyến cáo trẻ nhỏ thường hiếu động, tò mò khám phá môi trường sống xung quanh nhưng chưa có ý thức và kỹ năng phòng tránh rủi ro. Người chăm sóc cần trông chừng trẻ, đồng thời trang bị cho con mình những kiến thức cơ bản để tránh xảy ra tai nạn đáng tiếc.

Nếu không may bị tai nạn đứt rời chi thể, người dân cần đặt bộ phận này vào túi nylon sạch, bảo quản trong thùng đá lạnh. Không đặt trực tiếp vào đá có thể gây bỏng lạnh, khiến những cơ quan quý như mạch máu, thần kinh, cơ, có thể bị tổn thương, hủy hoại, ảnh hưởng khả năng hồi phục về sau.