Hạt vi nhựa: “Kẻ giấu mặt” đe dọa đường huyết và lá gan

Hạt vi nhựa polystyrene trong hộp xốp, bao bì có thể gây hại cho chức năng gan

Trong xã hội hiện đại, con người vô tình “ăn” hàng chục nghìn hạt vi nhựa vào cơ thể mỗi năm. Dù có kích thước nhỏ hơn sợi tóc hàng nghìn lần và mắt thường không nhìn thấy, tác động của hạt vi nhựa lên sức khỏe con người lại không thể xem thường.

Theo nghiên cứu mới từ Đại học California (Davis, Mỹ) các hạt nhựa siêu nhỏ có kích cỡ nanomet (còn gọi là nanoplastic) trong thực phẩm và nước uống có thể gây rối loạn quá trình chuyển hóa đường và tổn thương gan. Kết quả này đã được trình bày tại hội nghị thường niên của Hiệp hội Dinh dưỡng Mỹ.

Những hạt vi nhựa là kết quả của quá trình phân rã các sản phẩm nhựa, từ bao bì thực phẩm, sợi vải tổng hợp trong quần áo sau mỗi lần giặt, cho đến rác thải nhựa ngoài môi trường. Chúng dần dần len lỏi vào chuỗi thức ăn, đã được phát hiện trong hải sản, nước uống, muối ăn, thậm chí là mật ong.

Nghiên cứu trong báo cáo lần này tìm hiểu về tác động của polystyrene (ký hiệu PS hay nhựa số 6), chất liệu vốn rất phổ biến trong bao bì thực phẩm như hộp xốp, cốc nhựa dùng một lần, hộp đựng đồ ăn mang đi. Ưu điểm của nhựa PS là giá thành rẻ, trọng lượng nhẹ, có dạng trong suốt và dễ in ấn.

Thí nghiệm trên chuột đực 12 tuần tuổi, được nuôi bằng thức ăn trộn với hạt vi nhựa polystyrene. Liều lượng được tính toán sát với mức mà con người có thể tiếp xúc trong đời sống thực tế: 60mg trên mỗi kg trọng lượng cơ thể mỗi ngày.

Sau 7 tuần theo dõi, các nhà nghiên cứu tiến hành kiểm tra khả năng dung nạp đường, chức năng gan và sức khỏe đường ruột của những con chuột này. Kết quả cho thấy chuột tiếp xúc với hạt vi nhựa bắt đầu chuyển hóa glucose kém - một dấu hiệu sớm cảnh báo nguy cơ đái tháo đường.

Ngoài ra, chúng cũng có mức alanine aminotransferase (ALT) trong máu tăng cao. Đây là enzyme mà tế bào gan sẽ tiết ra khi bị tổn thương, nếu nồng độn này cao phản ánh gan đang gặp vấn đề.

Chưa dừng lại ở đó, nhóm chuột trong thí nghiệm còn có biểu hiện tăng tính thấm ruột hay hội chứng “ruột rò rỉ”. Hiện tượng này khiến các độc tố từ vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào máu, làm trầm trọng thêm tình trạng rối loạn chức năng gan.

Dù mới chỉ là nghiên cứu trên chuột, kết quả này đã chỉ ra những tác động đáng lo ngại của hạt vi nhựa với động vật và con người. Chúng ta đang sống trong thế giới tràn ngập các sản phẩm làm từ nhựa. Các hạt vi nhựa đã được phát hiện trong máu, phổi, và thậm chí cả nhau thai, cho thấy chúng có thể di chuyển khắp cơ thể.

Nhựa polystyrene cấu thành từ các phân tử styrene monomer, an toàn ở nhiệt độ thường. Dù vậy, chất này có thể thôi nhiễm vào thực phẩm, được xếp vào danh sách “có thể gây ung thư ở người”. Như vậy, người tiêu dùng không nên tái sử dụng các loại hộp đựng thực phẩm, đồ ăn nhanh.  

 

Nguy cơ nhiễm vi nhựa từ đồ dùng quen thuộc

Hạt vi nhựa có trong dịch nang buồng trứng ở người

Cách hạn chế tác hại của vi nhựa đến sức khỏe

5 vật dụng nhà bếp làm tăng nguy cơ nhiễm vi nhựa