Phát hiện mới về virus bạch cầu giúp "cách mạng hóa" điều trị HIV

Phát hiện mới về virus bạch cầu giúp mở ra hướng nghiên cứu mới về phương pháp điều trị HIV - Ảnh: Sciencedaily/Shutterstock.

Theo Sciencedaily, nhóm nghiên cứu thuộc Đại học Kumamoto (Nhật Bản), do Giáo sư Yorifumi Satou đứng đầu, đã tìm ra một “vùng ức chế virus” nằm trong bộ gene của virus HTLV-1 có thể “ngủ yên” trong cơ thể người suốt nhiều thập kỷ mà không bị phát hiện.

HTLV-1 là loại virus retrovirus hiếm gặp, có thể gây bệnh bạch cầu tế bào T (u lympho tế bào T) ở người trưởng thành (ATL). Đây là một dạng ung thư máu ác tính, tiến triển chậm nhưng cực kỳ khó điều trị khi phát bệnh. Dù phần lớn người nhiễm HTLV-1 không biểu hiện triệu chứng, một tỉ lệ nhỏ có thể phát triển thành ung thư hoặc gặp các vấn đề nghiêm trọng về miễn dịch sau nhiều năm.

Giáo sư Yorifumi Satou cho biết, nhóm nghiên cứu đã phát hiện một “vùng ức chế virus” trong bộ gene của HTLV-1, có chức năng như một gene bất hoạt virus. Vùng này có khả năng tuyển mộ các yếu tố phiên mã từ tế bào người, đặc biệt là phức hợp RUNX1, từ đó làm giảm hoạt động của virus và đưa nó vào trạng thái "tiềm ẩn".

Khi vùng bất hoạt này bị loại bỏ hoặc đột biến, virus trở nên hoạt động mạnh hơn, dẫn đến khả năng nhận diện và đào thải miễn dịch cao hơn trong các mô hình phòng thí nghiệm.

Đáng chú ý, khi nhóm nghiên cứu thử nghiệm đưa gene bất hoạt HTLV-1 vào HIV-1 - loại virus gây ra AIDS, thì virus HIV chuyển sang trạng thái "tiềm ẩn" hơn, với sự nhân lên và tiêu diệt tế bào giảm. Điều này cho thấy cơ chế bất hoạt có thể được khai thác để thiết kế các liệu pháp điều trị HIV tốt hơn.

"Đây là lần đầu tiên chúng tôi phát hiện ra một cơ chế nội tại cho phép virus gây bệnh bạch cầu ở người tự điều chỉnh khả năng ẩn mình của chính nó", Giáo sư Satou cho biết. "Đó là một chiến thuật tiến hóa thông minh, và giờ đây khi đã hiểu rõ về nó, chúng ta có thể tận dụng chính điều đó để phát triển phương pháp điều trị."

Phát hiện này mở ra triển vọng mới không chỉ trong điều trị HTLV-1, vốn đang lưu hành ở các khu vực như Tây Nam Nhật Bản, mà còn có thể trở thành nền tảng để phát triển chiến lược khống chế các loại retrovirus nguy hiểm khác như HIV bằng cách “đưa virus vào giấc ngủ” kéo dài.

 

nghiên cứu đột phá trong điều trị AIDS: "Tiêm" kháng thể HIV cho tế bào

UNICEF: Báo động tỷ lệ nhiễm HIV ở phụ nữ và trẻ em gái

Mỹ: Bệnh nhân HIV được hiến tạng cho người đồng nhiễm

Người thứ 7 trên thế giới được chữa khỏi HIV/AIDS