Chứng hay quên chủ yếu xuất hiện ở người lớn tuổi, nhưng ngày càng nhiều người trẻ mắc phải hội chứng này.
Thú cưng: “Liều thuốc” chữa lành tuổi già
4 cách giúp "trẻ hóa" não bộ khi về già
7 cách phòng ngừa suy giảm trí nhớ cho người trẻ
Bệnh Alzheimer liên quan đến ăn thịt và thực phẩm chế biến sẵn
1. Tác dụng phụ của một vài loại thuốc
Nhiều loại thuốc thông dụng có thể tác động tiêu cực đến trí nhớ. Khi dùng kết hợp, chúng thậm chí có thể tương tác lẫn nhau và gây ra những tác dụng phụ không lường trước. Tiến sĩ Brenna Renn, chuyên gia tâm lý tại Đại học Nevada (Mỹ), khuyến cáo: "Hãy nói với bác sĩ tất cả những loại thuốc bạn đang dùng, kể cả thực phẩm chức năng hay thuốc không kê đơn."
Một số loại thuốc có thể gây suy giảm trí nhớ bao gồm:
- Thuốc an thần: Các loại như Xanax, Klonopin, Valium có thể ảnh hưởng đến cả trí nhớ ngắn hạn và dài hạn.
- Statin: Thuốc hạ cholesterol này có thể gây lú lẫn và mất trí nhớ, theo cảnh báo từ Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA).
- Thuốc chống động kinh: Gabapentin, pregabalin có thể làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ.
- Thuốc chẹn beta (beta blockers): Dùng cho bệnh tim, một số nghiên cứu đã liên kết chúng với suy giảm nhận thức.
- Thuốc chống trầm cảm: Nhóm tricyclic và SSRI được cho là có thể liên quan đến nguy cơ sa sút trí tuệ, dù kết quả nghiên cứu vẫn còn mâu thuẫn.
- Thuốc giảm đau opioid: Nếu dùng OxyContin lâu dài có thể làm suy giảm trí nhớ.
- Thuốc ngủ: Các loại như Ambien, Lunesta có thể ảnh hưởng đến khả năng ghi nhớ.
2. Trầm cảm hoặc lo âu
Trầm cảm và lo âu là những nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm trí nhớ ở người trong độ tuổi 40-60. Theo Tiến sĩ Elise Caccappolo, chuyên gia thần kinh học tại Trung tâm Y tế Đại học Columbia (Mỹ), trầm cảm chiếm dụng quá nhiều năng lượng của não bộ. Khiến não hoạt động không hiệu quả, không chú ý như bình thường, các vùng liên quan đến trí nhớ cũng kém hiệu suất hơn.
Bác sĩ Thomas Holland từ Viện Nghiên cứu Lão hóa Rush (Mỹ) bổ sung: "Căng thẳng liên tục sẽ khiến cơ thể luôn trong trạng thái cảnh giác, hormone căng thẳng đổ dồn vào máu và ảnh hưởng đến chức năng não. Về lâu dài, điều này làm suy giảm khả năng ghi nhớ và tập trung."
3. Chế độ ăn uống
Những gì bạn ăn có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe não bộ. Bác sĩ Holland cho biết: “Thực phẩm chứa nhiều dưỡng chất và chất chống oxy hóa có thể giúp bảo vệ tế bào thần kinh.” nghiên cứu của ông chỉ ra rằng chế độ ăn giàu flavonoid (có trong rau lá xanh, trà và cà chua) giúp làm chậm quá trình suy giảm nhận thức.
Ngược lại, thực phẩm siêu chế biến (chứa chất tạo ngọt nhân tạo, phẩm màu, phụ gia) có thể khiến trí nhớ kém đi. Một số nghiên cứu còn chỉ ra việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm siêu chế biến có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh sa sút trí tuệ.
4. Thiếu ngủ
Áp lực công việc, gia đình hoặc các triệu chứng như bốc hỏa tiền mãn kinh đều có thể gây mất ngủ. Tuy nhiên, giấc ngủ lại cực kỳ quan trọng đối với sức khỏe não bộ. Theo Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH), thiếu ngủ kéo dài sẽ làm giảm khả năng tập trung, tiếp thu kiến thức và lưu trữ ký ức.
Với nam giới, chứng ngưng thở khi ngủ chưa được điều trị cũng là một yếu tố nguy cơ. "Mỗi đêm họ bị thiếu oxy lên não nhiều lần, điều này có thể dẫn đến các vấn đề trí nhớ," Tiến sĩ Caccappolo cảnh báo.
5. Suy giảm thính lực
Một nghiên cứu mới cho thấy mất thính lực có thể ảnh hưởng đến khả năng tiếp nhận và xử lý thông tin của não. Khi việc nghe trở nên khó khăn, não phải tiêu tốn thêm nguồn lực để diễn giải lời nói, làm giảm năng lượng dành cho việc ghi nhớ.
6. Làm nhiều công việc cùng lúc
Như bác sĩ Holland từng chia sẻ, việc bị phân tâm khiến bạn khó tập trung và ghi nhớ thông tin. Một nghiên cứu trên tạp chí Nature cho thấy: những người hay dùng nhiều thiết bị điện tử cùng lúc, ví dụ vừa xem TV vừa dùng điện thoại, thường khó tập trung và ghi nhớ thông tin.
Tiến sĩ Caccappolo nhận định, điều này còn tệ hơn ở người lớn tuổi: "Khi tốc độ xử lý của não chậm lại, việc làm nhiều việc cùng lúc sẽ khiến bạn chậm và không hiệu quả ở tất cả các khía cạnh."
Bình luận của bạn