Thiếu ngủ kéo dài có thể gây tăng huyết áp, bệnh tim mạch và đột quỵ

Ngủ đủ giấc rất quan trọng với sức khoẻ

Thiếu ngủ là tình trạng ngủ ít hơn nhu cầu cần thiết của cơ thể. Những nguyên nhân dẫn đến mất ngủ thường gồm: Thường xuyên phải làm việc vào ban đêm; thói quen thức khuya; lạm dụng bia, rượu, chất kích thích; thói quen uống nhiều trà và cà phê; môi trường sống ô nhiễm; áp lực công việc, học tập gây căng thẳng; do sử dụng một số loại thuốc dùng để điều trị các rối loạn như động kinh hoặc rối loạn tăng động giảm chú ý; hoặc do một số bệnh lý.

Nếu tình trạng thiếu ngủ kéo dài có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực ảnh hưởng đến sức khỏe, dẫn đến một số bệnh đáng chú ý như:

1. Gây suy giảm chức năng não

Các vấn đề về giấc ngủ có mối liên hệ mật thiết với sự suy giảm khả năng tư duy, ghi nhớ ở người lớn tuổi. Điều này đồng nghĩa với việc người có vấn đề về giấc ngủ có nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ cao hơn. Bên cạnh đó, gấc ngủ kém chất lượng cũng có thể dẫn đến sự lão hóa sớm và làm suy giảm chức năng não.

2. Trầm cảm và lo âu

Người đang phải đối mặt với tình trạng mất ngủ mạn tính có nguy cơ mắc các chứng rối loạn tâm thần như trầm cảm và lo âu cao hơn đáng kể so với những người không bị mất ngủ. Theo ước tính có khoảng 40% người bị mất ngủ cũng đồng thời trải qua các triệu chứng của trầm cảm lâm sàng.

Mối tương quan giữa tâm trạng và chất lượng giấc ngủ là một vấn đề phức tạp và có tính hai chiều. Một mặt, các rối loạn tâm trạng như trầm cảm hoặc lo âu có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mất ngủ. Mặt khác, việc thiếu ngủ kéo dài cũng có thể gây ra những tác động tiêu cực đến trạng thái tinh thần của một người. Do đó, mất ngủ được coi là một yếu tố nguy cơ độc lập, có khả năng dẫn đến sự phát triển của các rối loạn sức khỏe tâm thần, bao gồm cả trầm cảm, ở mọi lứa tuổi.

3. Đái tháo đường type 2

Chất lượng giấc ngủ suy giảm hoặc thời gian ngủ không đủ sẽ ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát đường huyết và làm tăng nguy cơ mắc bệnh này. Theo đó, một nghiên cứu trên nhóm người da trắng trung niên đã chứng minh mối liên hệ mật thiết giữa giấc ngủ kém và hội chứng chuyển hóa, nồng độ insulin, đường huyết lúc đói, cũng như tình trạng kháng insulin - yếu tố tiên quyết gây ra bệnh đái tháo đường type 2.

4. Tăng cân và béo phì

Thiếu ngủ mạn tính còn liên quan tới tình trạng thừa cân, béo phì. Nguyên nhân chính nằm ở sự mất cân bằng hormone điều chỉnh cảm giác thèm ăn, cụ thể là ghrelin và leptin khi cơ thể không được ngủ đủ giấc.

Leptin, hormone tạo cảm giác no, thường tăng cao trong khi ngủ. Do đó, thiếu ngủ dẫn đến giảm nồng độ leptin, khiến bạn cảm thấy đói hơn và có xu hướng ăn nhiều hơn mức cần thiết. Ngược lại, ghrelin, hormone kích thích cảm giác đói, lại tăng cao khi giấc ngủ bị gián đoạn, càng làm gia tăng cảm giác thèm ăn. Bên cạnh đó, thiếu ngủ có thể khiến cơ thể đốt cháy thêm khoảng 100 calo mỗi ngày. Tuy nhiên, thời gian thức dài hơn cũng đồng nghĩa với việc tiêu thụ thêm khoảng 250 calo từ thức ăn và đồ uống. Điều này, về lâu dài, sẽ dẫn đến tăng cân không kiểm soát.

5. Tăng huyết áp, bệnh tim và đột quỵ

Hiệp hội Tim mạch Mỹ (AHA) đã chính thức đưa giấc ngủ vào danh sách "8 yếu tố thiết yếu của cuộc sống", một danh sách những yếu tố có thể điều chỉnh nhằm cải thiện sức khỏe tim mạch. Điều này cho thấy giấc ngủ đóng vai trò then chốt trong việc duy trì một trái tim khỏe mạnh.

Thời lượng giấc ngủ cũng có mối liên hệ mật thiết với nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Ngủ dưới 5 tiếng mỗi đêm làm tăng gấp 2-3 lần nguy cơ hình thành động mạch vành, trong khi người mắc chứng ngưng thở khi ngủNgưng thở khi ngủ ảnh hưởng đến sức khỏe não bộ thế nào? có nguy cơ cao mắc các bệnh tim mạch như tăng huyết áp, đau tim và đột quỵ.

6. Các vấn đề về thận

Những người mắc bệnh thận mạn tính thường gặp phải các chứng rối loạn giấc ngủ ví dụ như hội chứng chân không yên và mất ngủ. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng chất lượng giấc ngủ kém không chỉ là hậu quả mà còn có thể là nguyên nhân dẫn đến sự phát triển của bệnh thận mạn tính. Mối liên hệ này có thể xuất phát từ sự gián đoạn nhịp sinh học, một yếu tố quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể của cơ thể.

7. Suy giảm chức năng miễn dịch

Giấc ngủ có vai trò then chốt đối với hệ miễn dịch, thiếu ngủ hoặc giấc ngủ kém chất lượng làm suy yếu khả năng phòng vệ tự nhiên của cơ thể, tăng nguy cơ nhiễm trùng. Ngoài ra, một số nghiên cứu cũng cho thấy người ngủ ít hơn 7 tiếng mỗi đêm có nguy cơ cảm lạnh cao gấp 3 lần so với người ngủ đủ giấc. Thiếu ngủ cũng làm giảm khả năng sản xuất kháng thể sau tiêm vaccine, ảnh hưởng đến hiệu quả phòng bệnh. Do đó, giấc ngủ đủ và chất lượng là yếu tố quan trọng để duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh.

8. Đường ruột kém khoẻ mạnh

Những thay đổi trong thói quen ngủ, đặc biệt là ở những người làm ca đêm, có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe đường ruột. Điều này được củng cố bởi một nghiên cứu sử dụng phương pháp ngẫu nhiên Mendel, giúp phân tích tác động nhân quả của các yếu tố sức khỏe thông qua biến thể di truyền. Kết quả cho thấy, rối loạn giấc ngủ có thể làm thay đổi đáng kể sự phong phú của hệ vi khuẩn đường ruột.

Đáng chú ý, các nhà nghiên cứu còn cho biết, không chỉ giấc ngủ ảnh hưởng đến đường ruột, mà ngược lại, đường ruột cũng có thể tác động đến chất lượng giấc ngủ.

 

Thiếu ngủ gây hại thế nào đến sức khỏe?

Thiếu ngủ có thể làm tăng huyết áp

Thiếu ngủ có thể làm tăng 75% nguy cơ mắc bệnh Tim mạch ở nữ giới

Thiếu ngủ ảnh hưởng đến não bộ thế nào?