9 dấu hiệu thầm lặng của bệnh trầm cảm không nên bỏ qua

Trầm cảm là một dạng rối loạn tâm lý phức tạp, người bệnh luôn mang khí sắc u buồn, trống rỗng và tuyệt vọng về cuộc sống hiện tại, luôn ám ảnh bởi những cảm xúc cũng như những suy nghĩ tiêu cực, thậm chí có thể dẫn đến tự tử.

Theo GS.TS Richard Kravitz thuộc Đại học California (Mỹ), cho biết bệnh nhân thường ngần ngại liên hệ các triệu chứng của họ với trầm cảm. Một phần do họ sợ bị coi là yếu đuối, nhưng quan trọng hơn là bởi các dấu hiệu trầm cảm đôi khi không giống như hình dung phổ biến. Nhận diện những biểu hiện này chính là chìa khóa để người bệnh có thể có được cơ hội điều trị kịp thời, tránh những hậu quả nặng nề hơn trong tương lai.

1. Đau mạn tính

Trầm cảm và cảm giác đau thường “chia sẻ” một số cơ chế sinh học chung. Nghiên cứu được đăng tải năm 2024 trên tạp chí Nỗi đau (Pain) cho thấy 56% người bị trầm cảm hoặc lo âu cũng trải qua tình trạng đau mạn tính, trong khi con số này ở người khỏe mạnh chỉ là 17%. Khi tâm trạng tiêu cực kéo dài, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn với đau nhức, dễ xuất hiện đau bụng, đau đầu hoặc đau lan tỏa không rõ nguyên nhân.

2. Tăng cân hoặc sụt cân

Nhiều nghiên cứu cũng đã chứng minh mối liên hệ 2 chiều giữa trầm cảm và béo phì. Người bị trầm cảm dễ tăng cân do thay đổi thói quen ăn uống và chuyển hóa. Ngược lại, trầm cảm cũng có thể làm giảm cảm giác thèm ăn, dẫn đến sụt cân nhanh chóng. Cân nặng biến động bất thường, đặc biệt khi đi kèm các triệu chứng cảm xúc, cần được lưu ý.

3. Cáu kỉnh và tức giận

Những cơn bùng nổ cảm xúc hoặc trạng thái cáu kỉnh kéo dài có thể là một phần của trầm cảm. Theo TS. Simon Rego đồng thời là chuyên gia tâm thần học lâm sàng tại Trung tâm Y tế Montefiore (Mỹ), giải thích rằng khi tâm trí ở trạng thái tiêu cực, người bệnh dễ dàng rơi vào những “căn phòng” chứa đầy cảm xúc tiêu cực khác như thất vọng và giận dữ. Điều này khiến các xung đột hàng ngày trở nên nghiêm trọng hơn bình thường.

4. Sống “vô hồn”

Trầm cảm làm suy giảm động lực vốn giúp con người hứng khởi bắt đầu ngày mới. Những hoạt động từng mang lại niềm vui, từ gặp gỡ bạn bè đến những thú vui cá nhân, dần trở nên vô nghĩa. Người bệnh có thể biểu hiện sự thờ ơ, lạnh lùng và xa cách với người thân, như thể đang sống một cách vô hồn.

5. Uống rượu hoặc dùng chất kích thích nhiều hơn

Một số người tìm đến rượu và các chất kích thích như cách tự điều trị để xoa dịu cảm giác buồn bã hoặc căng thẳng. Theo đó, thói quen này có thể khiến các triệu chứng trầm cảm trở nên nghiêm trọng hơn, dẫn đến sự gia tăng cảm giác giận dữ, lo âu và thậm chí là trầm cảm nặng. Được biết, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) khuyến nghị mức giới hạn lành mạnh là tối đa 1 ly rượu/ngày với phụ nữ và 2 ly/ngày với nam giới.

6. Dành quá nhiều thời gian trực tuyến

Nghiện internet, đặc biệt là mạng xã hội, trò chơi điện tử hoặc mua sắm trực tuyến, thường xuất hiện song song với trầm cảm. Theo nghiên cứu được đăng trên Tạp chí Nghiên cứu Tâm thần (Journal of Psychiatric Research) đã cho thấy những người bị trầm cảm dễ sa vào hành vi trực tuyến quá mức để trốn tránh cảm xúc tiêu cực hoặc lấp đầy sự cô đơn. Tuy nhiên, việc tìm kiếm niềm vui ngắn hạn này lại có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề tâm lý.

7. Khó đưa ra quyết định

Những lựa chọn đơn giản hàng ngày như ăn gì, mặc gì hay làm gì trở nên quá sức với người bị trầm cảm. Theo GS.TS Rego, tình trạng này phản ánh sự suy giảm chức năng nhận thức do trầm cảm, khiến não bộ gặp khó khăn trong việc xử lý và cân nhắc thông tin.

8. Bỏ quên vệ sinh cá nhân

Một nghiên cứu tại Úc chỉ ra rằng việc duy trì thói quen vệ sinh và chăm sóc bản thân là thách thức lớn đối với người trầm cảm. Sự thờ ơ trong việc tắm rửa, thay quần áo hay chải chuốt dần trở nên rõ rệt khi bệnh tiến triển. Đây là dấu hiệu cảnh báo khi sự bỏ bê ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất hoặc khả năng hòa nhập xã hội.

9. Rối loạn giấc ngủ

Trầm cảm tác động mạnh đến giấc ngủ, gây khó ngủ hoặc mất ngủ kéo dài. Ngược lại, một số người lại ngủ quá nhiều, dành phần lớn thời gian trong ngày trên giường.

Như vậy, trầm cảm là một bệnh lý phức tạp, đôi khi không dễ nhận biết qua cảm giác buồn bã đơn thuần. Những dấu hiệu âm thầm như đau mạn tính, thay đổi cân nặng, rối loạn giấc ngủ hay mất động lực sống đều là cảnh báo cần được chú ý. Việc tìm đến bác sĩ tâm thần hoặc chuyên gia sức khỏe tâm lý để được tư vấn và điều trị sớm là bước quan trọng giúp người bệnh phục hồi và nâng cao chất lượng cuộc sống.

 

Chế độ ăn kiểu Nhật có thể giúp chống trầm cảm

Thực phẩm bổ sung giúp cải thiện triệu chứng trầm cảm

Rượu và trầm cảm: Mối liên hệ mật thiết ít người để ý

Chế độ ăn ít calo có thể liên quan đến trầm cảm