Thức ăn đường phố: Cách thức nào để kiểm soát?

PGS.TS Trần Đáng chỉ ra những vấn đề cốt lõi trong kiểm soát an toàn thực phẩm đối với thức ăn đường phố

Thức ăn đường phố là các loại thức ăn, đồ uống đã được chế biến sẵn hoặc nấu nướng tại chỗ, có thể sử dụng ngay và được bày bán trên đường phố, bao gồm cả các khu vực công cộng. Khái niệm này bao gồm cả các loại thực phẩm, đồ uống khác như rau quả tươi được bán rong.

Thức ăn đường phố mang lại sự tiện lợi cho người tiêu dùng, đặc biệt là đối tượng người lao động, học sinh, sinh viên, khách du lịch, người già và trẻ em. Các bữa ăn sáng và trưa thường được đáp ứng nhanh chóng với chi phí thấp, phù hợp với đại đa số người dân. Chủng loại thức ăn rất phong phú và đa dạng, từ bún, phở, cơm, cháo đến nước giải khát, bánh kẹo và hoa quả. Người tiêu dùng có thể dễ dàng lựa chọn món ăn phù hợp với khẩu vị cá nhân.

Cùng với quá trình đô thị hóa và công nghiệp hóa, dịch vụ thức ăn đường phố phát triển nhanh chóng, tạo công ăn việc làm cho hàng vạn lao động không yêu cầu bằng cấp, đào tạo bài bản hay vốn đầu tư lớn. Tuy nhiên, tại Việt Nam, loại hình kinh doanh này vẫn còn tồn tại nhiều bất cập do thiếu cơ sở hạ tầng, dịch vụ vệ sinh môi trường như hệ thống cung cấp nước sạch, xử lý rác thải, thiết bị bảo quản thực phẩm... Điều này dẫn đến nguy cơ cao gây ngộ độc thực phẩm và các bệnh truyền qua thực phẩm.

Không chỉ tiềm ẩn nguy cơ về an toàn thực phẩm, dịch vụ thức ăn đường phố còn gây ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị và cản trở giao thông. Nhiều tuyến phố bị lấn chiếm bởi các hàng quán bày biện tràn lan trên vỉa hè, lòng đường, gây mất trật tự, vệ sinh và an toàn giao thông. Không ít trường hợp nhân viên phục vụ có trang phục nhếch nhác, tay chân mất vệ sinh, thậm chí vừa đi vệ sinh xong không rửa tay vẫn trực tiếp tiếp xúc với thực phẩm như rau sống, bún, phở... phục vụ cho khách hàng.

Muốn quản lý được loại hình dịch vụ đặc biệt này, kết hợp đảm bảo an toàn thực phẩm với văn minh đô thị, cần thực hiện được ba vấn đề cốt lõi.

Thứ nhất, cần phân loại rõ ràng các loại hình thức ăn đường phố theo chủng loại món ăn, phương thức chế biến, điều kiện và địa điểm kinh doanh. 

Thứ hai, trên cơ sở phân loại, áp dụng các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) tương ứng cho từng loại hình kinh doanh.

Thứ ba, cần xây dựng cơ chế quản lý chặt chẽ với sự phối hợp liên ngành, trong đó chính quyền địa phương giữ vai trò chủ trì, ngành y tế làm tham mưu chuyên môn, cùng các tổ chức xã hội tham gia giám sát, tuyên truyền để đảm bảo mọi cơ sở đều đáp ứng đủ điều kiện VSATTP trước khi được phép hoạt động.

 

Nguyên nhân liên tiếp xảy ra hàng loạt vụ ngộ độc thực phẩm

Vụ sữa giả thu lời 500 tỷ: Chuyên gia chỉ ra những lỗ hổng

Giải pháp nào bịt những “lỗ hổng” an toàn thực phẩm?

PGS.TS Trần Đáng: “Ngành Thực phẩm chức năng cần cập nhật với thế giới”