Buồn ngủ vào ban ngày – dấu hiệu cảnh báo sớm sa sút trí tuệ

Buồn ngủ vào ban ngày là dấu hiệu dự báo chức năng não bộ suy giảm

Chấn động não nguy hiểm như thế nào?

Nguyên nhân hàng đầu khiến não bộ lão hóa sớm

Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu tới não bộ

Hướng dẫn xử trí ban đầu đột quỵ não

Theo nghiên cứu trên tạp chí Thần kinh học (Neurology), hiện tượng người cao tuổi thường xuyên buồn ngủ quá mức vào ban ngày, không hứng thú với hoạt động thường ngày có thể là dấu hiệu của hội chứng rủi ro nhận thức vận động – giai đoạn khởi đầu của chứng sa sút trí tuệ. Đây là hội chứng gây suy giảm chức năng nhận thức, trong đó hơn 70% nguyên nhân là bệnh Alzheimer và ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh của cuộc sống hàng ngày.

Các nhà nghiên cứu thu thập dữ liệu trên 445 người có độ tuổi trung bình 76 và không có tiền sử sa sút trí tuệ. Họ được khảo sát về chất lượng giấc ngủ, tần suất tỉnh giấc lúc nửa đêm, thói quen dùng thuốc ngủ, mức độ buồn ngủ vào ban ngày cũng như ảnh hưởng của giấc ngủ tới hoạt động thường ngày.

Từ đó, nhóm nghiên cứu phát hiện 42 người mắc hội chứng rủi ro nhận thức vận động (MCR). Đặc trưng của hội chứng này là tốc độ đi bộ giảm và gặp các vấn đề về trí nhớ trước cả khi người bệnh tiến triển sa sút trí tuệ. Sau 3 năm tiếp tục theo dõi, có thêm 36 người tham gia mắc MCR.

Nhóm nghiên cứu nhận định, người có dấu hiệu buồn ngủ quá mức vào ban ngày và thiếu hứng thú với các hoạt động có nguy cơ mắc MCR cao gấp 3 lần những người không có những vấn đề trên. Kết quả này cho thấy giá trị của việc duy trì chất lượng giấc ngủ. TS.BS Victoire Leroy – Trường Đại học Y Albert Einstein (Mỹ), tác giả nghiên cứu cho biết: “Các vấn đề về giấc ngủ ảnh hưởng đến sự tỉnh táo vào ban ngày có liên quan mật thiết nhất đến nguy cơ suy giảm nhận thức sau này”.

Giấc ngủ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc duy trì sức khỏe não bộ và khả năng ghi nhớ

Giấc ngủ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc duy trì sức khỏe não bộ và khả năng ghi nhớ

Điểm cần lưu ý là nghiên cứu này dựa trên đánh giá mang tính chủ quan của người tham gia về mức độ ngủ ngon và các vấn đề về giấc ngủ ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày.  

Dù vậy, các chuyên gia vẫn nhấn mạnh vai trò của giấc ngủ với sức khỏe. Theo GS.BS Glen Finney – Đại học Khoa học Sức khỏe Geisinger (Mỹ) cho biết, chất lượng giấc ngủ kém là một trong những yếu tố nguy cơ dẫn đến hội chứng rủi ro nhận thức vận động. Ngoài ra còn có bệnh lý tim mạch, trầm cảm, béo phì và đột quỵ.

GS. Finney lý giải, giấc ngủ là lúc cơ thể thiết lập lại các chức năng sinh học sau hoạt động ban ngày. Riêng tại não bộ, trong giấc ngủ ngon, các chất thải sẽ được làm sạch và các chất dẫn truyền thần kinh cũng có thể phục hồi tốt hơn. Não bộ cũng củng cố những thông tin được thu thập trong ngày khi bạn đang ngủ.

Cách tốt nhất để cải thiện chất lượng giấc ngủ là xử lý các vấn đề gây rối loạn giấc ngủ như ánh sáng, nhiệt độ phòng ngủ, tiếng ồn từ môi trường, stress, chế độ ăn kém lành mạnh. Thói quen viết nhật ký hàng ngày cũng có thể giúp bạn phát hiện đâu là nguyên nhân gây mất ngủ về đêm. 

Người bị mất ngủ kéo dài, đặc biệt đi kèm hiện tượng ngủ ngáy, nên trao đổi với bác sĩ để có biện pháp can thiệp phù hợp. 

 
Quỳnh Trang (Theo Everyday Health)
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Chăm già