Chuyện thế giới "cai" điện thoại trong trường học

Việc cấm điện thoại trong trường học đã được bàn luận từ lâu ở nhiều quốc gia - Ảnh: Financial Times.

Trên toàn thế giới, kể từ 3 tháng qua, câu chuyện về ngày tựu trường năm nay đều xoay quanh một vấn đề: học sinh và việc sử dụng điện thoại thông minh trong trường học. Nếu một bên đạt được “mục đích”, cảnh tượng học sinh dán mắt vào màn hình điện thoại trong trường học sẽ sớm trở thành dĩ vãng.

Ngay từ khi năm học mới bắt đầu, các trường học trên khắp thế giới, đặc biệt là ở Mỹ và một số quốc gia Châu Âu, đã có những bước đi nhằm hạn chế việc học sinh sử dụng điện thoại, trong khi một số trường đang tiến hành lệnh cấm hoàn toàn.

Một cuộc tranh luận gay gắt về việc liệu những ưu điểm của quyết định này có lớn hơn những nhược điểm hay không, nhưng những thay đổi vẫn đang được thực hiện và học sinh đang quay trở lại với thực tế mới tại trường học của mình.

Lệnh cấm sử dụng điện thoại trong trường học đang thực hiện ở đâu?

Tại Mỹ, “phong trào” này bắt đầu ở tiểu bang Florida, nơi một đạo luật đã được thông qua vào năm ngoái yêu cầu các trường công lập phải ngăn học sinh sử dụng các thiết bị như điện thoại di động và tai nghe trong giờ học.

Theo một báo cáo mới đây của tờ The New York Times, năm nay, ít nhất 8 tiểu bang của Mỹ bao gồm: Louisiana, Indiana, South Carolina, Pennsylvania, Delaware, Virginia, Minnesota và Ohio, đã làm theo với các luật, lệnh hoặc quy định mới nhằm hạn chế việc sử dụng điện thoại trong giờ học hoặc trong toàn bộ ngày học.

Những tiểu bang khác có thể đi theo “con đường” tương tự là California và New York, nơi các thống đốc bang tương ứng đã chỉ ra kế hoạch hợp tác với các nhà lập pháp tiểu bang để ban hành luật về vấn đề này.

Trong khi đó, một số địa phương ở Australia cũng cấm điện thoại trong trường học kể từ năm 2023. Như tại South Australia, vào tháng 8 vừa qua, bang vừa kỷ niệm 1 năm kể từ khi cấm điện thoại di động ở các trường công lập.

Bên kia bờ biển ở Châu Âu, năm học mới của Hungary bắt đầu vào tháng 9 với các hạn chế nghiêm ngặt hơn và học sinh không được phép sử dụng điện thoại trong lớp học.

Theo một đạo luật mới do chính phủ thông qua, các trường học phải thu hồi điện thoại và các thiết bị khác vào buổi sáng và trả lại vào cuối ngày học.

Tại Bỉ, việc học sinh tiểu học và trung học tại các vùng nói tiếng Pháp và thủ đô Brussels sử dụng điện thoại thông minh đã bị cấm trong năm học mới. Lệnh cấm này áp dụng cho hơn 370 trường học nói tiếng Pháp và khoảng 132.600 học sinh. Bên cạnh đó, chính quyền tại các vùng nói tiếng Flemish của Bỉ cũng dự kiến ​​sẽ áp dụng các biện pháp hạn chế tương tự.

Tại nước láng giềng Pháp, điện thoại di động và các thiết bị khác đã bị cấm tại các nhà trẻ và trường tiểu học kể từ năm 2018, theo hãng thông tấn nhà nước Anadolu Agency (AA) của Thổ Nhĩ Kỳ.

Pháp hiện cũng đang thử nghiệm lệnh cấm thí điểm điện thoại di động tại 200 trường học trong năm học 2024. Bộ trưởng Giáo dục Pháp Nicole Belloubet cho biết, động thái này nhằm mục đích ngăn chặn việc sử dụng điện thoại cá nhân và không loại trừ việc sử dụng cho mục đích học tập. Nếu thử nghiệm diễn ra tốt đẹp, có thể sẽ có lệnh cấm trên toàn quốc vào tháng 1 năm sau.

Trong khi đó, Italia đã cấm điện thoại di động và các thiết bị như máy tính bảng trong lớp học. Lệnh hạn chế này áp dụng cho học sinh mẫu giáo, tiểu học và trung học cơ sở, đồng thời cấm sử dụng các thiết bị này cho mục đích giảng dạy.

Từ năm 2007, Italia đã có lệnh cấm sử dụng thiết bị cho mục đích không phải học tập, nhưng lệnh này không phải lúc nào cũng được thực thi.

Tại Hà Lan, học sinh tiểu học và trung học không còn được mang điện thoại thông minh, máy tính bảng hoặc thậm chí là đồng hồ thông minh đến trường. Lệnh cấm được ban hành đối với các lớp học trung học vào tháng 1 và có hiệu lực đối với cấp tiểu học vào tháng 9.

Tại Hy Lạp, kể từ tháng 9 năm nay, học sinh đã được yêu cầu phải để điện thoại trong cặp trong suốt ngày học.

Còn tại Vương quốc Anh, các trường học đã được hướng dẫn mới từ tháng 2 năm nay để ngừng sử dụng điện thoại di động trong ngày học nhằm "giảm thiểu sự gián đoạn và cải thiện hành vi trong lớp học".

Vào tháng 8 mới đây, Cơ quan Giáo dục Quốc gia Phần Lan đã đưa ra khuyến nghị hạn chế sử dụng điện thoại ở trường học, chỉ dùng trong giờ ra chơi, trong khi chờ Bộ Giáo dục nước này được cho là đang soạn thảo luật để siết chặt hơn.

Không có lệnh cấm chính thức nào ở Ba Lan, Đức, Đan Mạch, Thụy Sĩ, Bồ Đào Nha và Croatia, nhưng nhiều trường ở các quốc gia này đã lựa chọn thực hiện các biện pháp riêng lẻ nhằm hạn chế học sinh sử dụng điện thoại.

Theo Manos Antoninis, Giám đốc Báo cáo Giám sát Giáo dục Toàn cầu của UNESCO, các bước tương tự cũng đã được thực hiện để hạn chế việc sử dụng điện thoại tại trường học ở các quốc gia như: Nigeria, Brazil, Campuchia, Ai Cập, Hàn Quốc và New Zealand.

Năm 2023, Liên Hợp Quốc cũng đã kêu gọi lệnh cấm toàn cầu đối với việc sử dụng điện thoại thông minh trong trường học. Lý do mà tổ chức này đưa ra là điện thoại có thể làm gián đoạn việc học, đồng thời làm ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của các em.

Tranh luận về việc nên hay không nên cấm học sinh sử dụng điện thoại?

Theo hãng tin AA, một "làn sóng” đáng chú ý các hoạt động, sáng kiến, chính sách và quyết định cấm sử dụng điện thoại di động trong trường học trên toàn thế giới đang diễn ra.

"Điều này phản ánh rõ ràng mối quan tâm tồn tại trong số các giáo viên, phụ huynh, các nhà hoạch định chính sách và có sự lo lắng về cách giải quyết những thách thức" – ông Manos Antoninis cho biết.

Peter Macaulay, giảng viên cao cấp về tâm lý học tại Đại học Derby, thừa nhận sự phức tạp của cuộc tranh luận về lệnh cấm điện thoại nhưng cho biết "hạn chế sử dụng điện thoại thông minh trong trường học sẽ làm giảm sự mất tập trung, tạo điều kiện cho môi trường thúc đẩy việc dạy và học".

Theo chuyên gia tâm lý Peter Macaulay, mặc dù điện thoại thông minh có thể đem lại một số lợi ích như giúp trẻ em có thể tiếp cận các cộng đồng mạng xã hội, nơi chúng có thể kết nối những cá nhân cùng chí hướng hoặc cùng hoàn cảnh.

Nhưng việc không có điện thoại trong lớp học lại giúp trẻ em có nhiều cơ hội giao tiếp trực tiếp với bạn bè, thúc đẩy các kỹ năng xã hội mạnh mẽ hơn. Ngoài ra, trẻ em cũng sẽ ít có khả năng tham gia hoặc trở thành nạn nhân của hành vi bắt nạt trực tuyến.

Theo The Conversation, một nghiên cứu của Australia năm 2019 đã phát hiện ra rằng, 99% học sinh bị bắt nạt trên mạng cũng bị bắt nạt trực tiếp.

Dữ liệu báo cáo của Australia cũng chỉ ra rằng, kể từ khi điện thoại di động bị cấm trong khuôn viên trường, các sự cố nghiêm trọng liên quan mạng xã hội (ví dụ như bắt nạt trên mạng) đã giảm 63% so với thời gian trước khi lệnh cấm diễn ra, theo ABC News. 

Chính phủ nước này cũng cho biết, các vấn đề về hành vi đã giảm 54%, các vấn đề liên quan tuân thủ chính sách giảm 44% và các vụ bạo lực cũng giảm khoảng 10% kể từ khi trẻ không được dùng điện thoại ở trường. Học sinh cũng có cái nhìn tích cực hơn với điều này sau một thời gian không dùng điện thoại ở trường.

Ông Peter Macaulay cho rằng, cuộc tranh luận về sự ảnh hưởng của chiếc điện thoại không phải là mới và đã diễn ra trong nhiều thập kỷ, giống như cách mọi người lo lắng về tivi và tác động của nó đến sự phát triển của trẻ em.

Theo các chuyên gia, vấn đề lớn nhất khi học sinh sử dụng điện thoại ở trường là sự mất tập trung.

“Vấn đề chính, cũng là điều mà các giáo viên đã chỉ ra, là sự hiện diện của điện thoại rất dễ gây mất tập trung. Việc bị làm phiền bởi một tin nhắn có thể khiến bạn mất khoảng 20 phút khi cố gắng tập trung vào hoạt động của mình" – Chuyên gia Manos Antoninis của UNESCO chia sẻ.

Đặc biệt, chuyên gia tâm lý Peter Macaulay nhấn mạnh: “Hầu hết thời gian trẻ em sử dụng điện thoại thường so sánh xã hội, nhìn vào cuộc sống của của những đứa trẻ khác và so sánh cuộc sống của mình với cuộc sống của người khác. Điều này thường dẫn đến sự gia tăng lo lắng, trầm cảm, đôi khi là ý định và suy nghĩ tự tử”, theo hãng tin AA.

Các chuyên gia cho rằng, việc sử dụng điện thoại và màn hình quá mức gây hại cho sức khỏe tâm thần, giấc ngủ và giáo dục của trẻ em, đồng thời cảnh báo về sự gia tăng đáng báo động của tình trạng lạm dụng tình dục trực tuyến, tiếp xúc với nội dung có hại và bắt nạt.

Vì vậy, các chuyên gia khuyến nghị các trường học nên hạn chế sử dụng điện thoại di động chặt chẽ hơn và phụ huynh nên kiểm soát thời gian sử dụng màn hình của trẻ không nên quá 2 giờ mỗi ngày.

Việc cấm điện thoại trong trường học đã được bàn luận từ lâu ở nhiều quốc gia. Tuy nhiên, học sinh thường chỉ bị cấm sử dụng chứ không phải nộp lại điện thoại cho giáo viên. Nhưng nay, nhiều quốc gia đang và sẽ áp dụng quy định nghiêm ngặt hơn.

 

UNESCO kêu gọi toàn cầu cấm học sinh dùng điện thoại ở trường

GE phát triển công nghệ mới giúp phát hiện COVID-19 bằng điện thoại di động

Độ tuổi thích hợp để trẻ em sử dụng điện thoại thông minh?

Muốn con trẻ "cai" điện thoại, cha mẹ cần làm gương