Chúng ta đều hiểu điều này, nhưng "hiểu” và "làm” lại là hai câu chuyện hoàn toàn trái ngược nhau! Khi cố gắng "giữ lửa" một mối quan hệ vốn vắt kiệt bạn về mặt cảm xúc hoặc tinh thần, lòng tự trọng của bạn có thể sẽ bị bào mòn theo thời gian.

Không ít người bám víu vào người yêu, bạn bè, hay thậm chí là người thân trong gia đình chỉ vì họ cảm thấy tội lỗi hoặc sợ cô đơn, trong khi đối phương luôn mang đến cho họ sự căng thẳng.

Vấn đề là những mối quan hệ độc hại hiếm khi có thể tự chữa lành nếu không có nỗ lực chủ động, hoặc cả hai bên đều lựa chọn thay đổi. Các nghiên cứu liên tục chỉ ra rằng việc duy trì những mối quan hệ không lành mạnh làm tăng sự lo lắng, nguy cơ trầm cảm và thậm chí là bệnh tật cao hơn, bao gồm tăng huyết áp và viêm nhiễm do căng thẳng mãn tính.

Giáo sư xã hội học người Mỹ Brené Brown chia sẻ rằng: "Dám đặt ra ranh giới là dám yêu thương bản thân, ngay cả khi chúng ta có nguy cơ làm người khác thất vọng."

Buông bỏ không đồng nghĩa là bạn vô tâm, mà có nghĩa là bạn đang ưu tiên sức khỏe và hạnh phúc của chính mình. Và từ xuất phát điểm vững chắc đó, bạn sẽ có thể chào đón những mối quan hệ lành mạnh hơn, "có qua có lại” hơn bước vào cuộc sống của mình.

Bạn đã bao giờ cảm thấy nỗi sợ hãi dâng tràn mỗi tối Chủ nhật và sáng thứ 2 chưa? Bụng bạn thắt lại vì đau, vì khó chịu. Đó chính là khi cơ thể đang cố gắng nói với bạn điều gì đó.

Tất nhiên chẳng có công việc nào là hoàn hảo. Nhưng nếu công việc liên tục vắt kiệt sức lực, khiến bạn cảm thấy không thỏa mãn, hoặc buộc bạn phải đánh đổi các giá trị của bản thân, thì có lẽ đã đến lúc bạn cần đánh giá lại tình hình.

Không ít người trong chúng ta bám víu vào công việc vì nỗi lo tài chính hoặc tinh thần trách nhiệm, để rồi kiệt sức sau nhiều năm. Sự bất mãn dai dẳng trong công việc không chỉ ảnh hưởng đến sự nghiệp của bạn mà còn lan sang các mối quan hệ, sức khỏe và mục đích sống nói chung của bạn.

Báo cáo năm 2025 của Tập đoàn Gallup về an toàn nơi làm việc cho thấy, đã có sự sụt giảm nghiêm trọng về mức độ tin tưởng và cam kết với công việc của các nhân viên công sở. Sự sụt giảm khiến nền kinh tế thế giới thiệt hại ước tính 438 tỷ USD do giảm năng suất lao động.

Nhà xã hội học người Mỹ - Sheryl Sandberg, đã từng nhận xét: "Công việc cần phải có ý nghĩa". Nếu việc bạn làm có cảm giác như một cái lồng giam hơn là một tiếng gọi từ bên trong, có lẽ đã đến lúc cân nhắc một bước ngoặt.

Công việc có ý nghĩa không phải lúc nào cũng hào nhoáng, mà phải là công việc khiến bạn cảm thấy tràn trề năng lượng - thay vì cạn kiệt!

Bạn có bao giờ nhận thấy mình do dự khi đưa ra quyết định mà không hỏi ý kiến ai? Bạn có nhận thấy, bạn đăng tải các bài viết trên mạng xã hội đơn giản chỉ để xem ai like hay bình luận? Tâm lý học gọi đây là chứng "nghiện sự chấp thuận" - sự phụ thuộc vào sự chấp nhận của người khác để khẳng định giá trị của bạn. Điều này thường bắt nguồn từ cảm giác tự ti sâu sắc và nỗi sợ bị từ chối.

Khoa học thần kinh cho thấy sự công nhận từ xã hội sẽ kích hoạt hệ thống khen thưởng của não bộ, giải phóng hormone gây thỏa mãn dopamine và đem lại một cơn "khoái cảm" thoáng qua. Trái lại, sự từ chối từ xã hội kích hoạt các đường dẫn thần kinh tương tự như các nỗi đau thể xác.

Nhà tâm lý học người Mỹ Daniel Goleman, người đã phổ biến khái niệm "trí tuệ cảm xúc", cho rằng sự tự tin thực sự đến từ nhận thức về bản thân và khả năng tự quản lý, chứ không phải từ sự tán dương.

Chúng ta đều đã từng đăng bài viết, ảnh hay video clip lên các trang mạng xã hội, và thật dễ bị ám ảnh bởi phản hồi của người xem. Nếu không nhận được nhiều tương tác như mình mong đợi, chúng ta sẽ nghi ngờ khả năng của bản thân.

Tuy nhiên theo thời gian, bạn sẽ nhận ra rằng việc gắn giá trị của mình với những lời khen ngợi từ người khác cũng giống như xây nhà trên cát lún - không bao giờ vững chắc.

Tự do sẽ đến khi bạn ngừng tìm kiếm giá trị bản thân từ bên ngoài. Được chấp nhận tất nhiên đem đến cảm giác dễ chịu, nhưng nó không thể là nền móng cho bản sắc, cá tính độc đáo của riêng bạn!

Đây là một thử thách khó khăn: từ bỏ những niềm tin mà bạn đã mang theo suốt bao năm.

Nhiều "sự thật" định hình cuộc sống của chúng ta thực ra lại... không phải do ta tự nhận ra! Chúng được vay mượn từ gia đình, văn hóa và xã hội nơi chúng ta sinh ra và lớn lên. Ví như, "phải luôn ưu tiên lợi ích của người khác trước", hay "thành công chỉ có một hướng". Và những niềm tin này thường âm thầm bóp nghẹt chúng ta, khiến chúng ta rơi vào cảnh sống mòn.

Trong cuốn sách "Laughing in the Face of Chaos" (tạm dịch: "Cười vào mặt Hỗn Loạn") của Rudá Iandê, huấn luyện viên phát triển cá nhân người Brazil, có câu: "Bạn có cả quyền và trách nhiệm khám phá và thử nghiệm cho đến khi bạn hiểu sâu sắc về bản thân mình."

Các nhà tâm lý học gọi quá trình này là “tái cấu trúc nhận thức” - xem xét lại những câu chuyện bạn tự kể với chính mình, và sau đó viết lại chúng để phản ánh những giá trị đích thực của bạn.

Khoảnh khắc bạn cho phép bản thân thoát khỏi những niềm tin không còn phù hợp với mình, bạn sẽ được giải phóng để bước vào một cuộc sống thực sự là "của mình".

Chủ nghĩa hoàn hảo thường "đội lốt" tham vọng, nhưng thực chất là nỗi sợ hãi "trá hình" - sợ thất bại, sợ bị chỉ trích, sợ không đủ tốt...

Nghiên cứu được thực hiện bởi Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ (APA) cho thấy chủ nghĩa hoàn hảo luôn có mối tương quan với mức độ trầm cảm, lo âu, rối loạn ăn uống và các vấn đề sức khỏe tâm thần khác.

Steve Jobs đã từng phát biểu: "Nghệ sĩ thực thụ sẽ cho ra tác phẩm" (Real artists ship). Nói cách khác, hãy trưng bày tác phẩm của bạn, ngay cả khi nó không hoàn mỹ.

Cuộc sống sẽ trở nên nhẹ nhàng hơn rõ rệt khi bạn ngừng đòi hỏi sự hoàn hảo từ bản thân. "Hoàn thành" còn tốt hơn "hoàn hảo"!

Từ bỏ điều này thật khó khăn bởi nó chạm đến tận cùng trái tim. Chúng ta đều có những người bạn đã quen biết hàng thập kỷ, nhưng thành thật mà nói, mối liên kết đôi khi chỉ đơn thuần dựa trên hoài niệm.

Nhiều người níu kéo tình bạn vì lòng trung thành hoặc cảm giác tội lỗi, ngay cả khi mối quan hệ đó đã trở nên mệt mỏi hoặc đơn phương. Điều thực sự quan trọng không phải là tình bạn kéo dài bao lâu, mà là cách nó nuôi dưỡng bạn ngay trong hiện tại.

Các nghiên cứu tâm lý khẳng định rằng chất lượng của tình bạn - chứ không phải thời gian tồn tại của chúng - sẽ đem lại hạnh phúc và sức khỏe lâu dài cho chúng ta.

Cụ thể, tình bạn bền chặt, hỗ trợ lẫn nhau có liên quan đến mức độ hài lòng cao hơn trong cuộc sống, trầm cảm thấp hơn, lòng tự trọng bền vững hơn, và thậm chí giảm nguy cơ tử vong - bao gồm cả việc chống lại các bệnh mạn tính và tăng cường khả năng phục hồi cảm xúc.

Nữ diễn viên quá cố người Mỹ - Maya Angelou, đã từng nói: "Một số người không thể chịu đựng được ánh sáng của bạn. Đừng làm lu mờ nó để khiến họ cảm thấy thoải mái".

Rời xa một tình bạn không còn nuôi dưỡng tâm hồn bạn không có nghĩa là xóa nhòa những ký ức. Điều này chỉ đơn giản là dành không gian cho những kết nối phù hợp với con người bạn hiện tại - chứ không chỉ là con người bạn ở "thì quá khứ".

Rất nhiều người trong chúng ta gánh trên vai những kỳ vọng của người khác. Chẳng hạn như khi bạn né tránh những quyết định khó khăn vì không muốn làm tổn thương cảm xúc của ai đó. Dù lý do là gì, sống theo cách này chỉ khiến chúng ta kiệt sức, xa rời chính mình và dần chất đầy oán giận...

Nhà nhân chủng học người Mỹ - Rudá Lande, cũng từng nói: "Hạnh phúc của họ là trách nhiệm của họ, không phải của bạn." Một câu nói truyền cảm hứng cho sự giải phóng về tâm hồn.

Một người phụ nữ đã dành cả thanh xuân trong một mối quan hệ hôn nhân bế tắc chỉ vì không muốn làm cha mẹ mình thất vọng, nhưng khi buông bỏ, cô mô tả cảm giác của mình là "vừa đầy sợ hãi vừa được giải thoát". Đó là lần đầu tiên cô chọn tiếng nói của riêng mình thay vì kỳ vọng của những người xung quanh.

Cựu Đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ - Michelle Obama, từng phát biểu: "Câu chuyện của bạn là những gì bạn có, những gì bạn sẽ luôn có. Đó là điều đáng được thừa nhận".

Vứt bỏ nỗi sợ làm người khác thất vọng sẽ cho phép bạn cuối cùng cũng được sống câu chuyện của chính mình - không phải câu chuyện mà ai khác đã sáng tác thay bạn.

Như vậy, buông bỏ nhiều khi không phải là yếu đuối, mà là khôn ngoan, dù là ở phương diện nào: công việc, gia đình, sự hoàn hảo hay nỗi sợ hãi. Để buông bỏ, đòi hỏi bạn phải có sự dũng cảm. Buông để nhận lại phần thưởng xứng đáng hơn: sự bình yên, sáng suốt và tự do sống đúng với màu sắc thật của bạn.

Đôi khi trong cuộc sống muôn màu, bước đi gan dạ nhất bạn có thể thực hiện không phải là tiến lên hay lùi lại - mà là rời xa.