Phong tục đón Tết Nguyên đán của các nước Châu Á

Đặc sắc phong tục đón Tết Nguyên đán ở các quốc gia Châu Á - Ảnh: Getty Images.

Không chỉ ở Việt Nam, các quốc gia Đông Nam Á như: Maylaysia, Singapore, Philippines, Indonesia… cũng đón Tết Âm lịch. Ngoài ra, Tết Nguyên đán cũng là một ngày lễ quan trọng tại các nước Châu Á khác như: Trung Quốc, Hàn Quốc, Mông Cổ, Triều Tiên, Ấn Độ, Bhutan,…

Dù cùng đón Tết âm lịch nhưng Tết ở các nước trong khu vực Đông Nam Á được đánh giá tương đối đa dạng và khác biệt bởi đặc điểm đa dân tộc, đa tôn giáo và đa văn hoá. Theo nhiều quan điểm, ý nghĩa của Tết có thể gắn liền với thời khắc giao thoa năm cũ sang năm mới như tại Singapore và Việt Nam; hay là khoảng thời gian chuyển mùa từ mùa khô sang mùa mưa như Lào, Campuchia, Myanmar. Còn tại Malaysia, Indonesia, Brunei, Philippines, Đông Timor, dịp Tết gắn liền với một cột mốc quan trọng trong lịch sử phát triển tôn giáo chính của quốc gia.

Hàn Quốc

Theo Travelandleisure, Tết Nguyên đán là sự kiện kéo dài 3 ngày, là cơ hội để tỏ lòng thành kính với tổ tiên và người lớn tuổi. Trong văn hóa Hàn Quốc, mọi người có độ tuổi chính thức dựa trên ngày sinh của họ, nhưng họ cũng có một độ tuổi Hàn Quốc theo lịch sử, bắt đầu từ một tuổi vào ngày họ sinh ra và tăng lên vào mỗi ngày đầu tiên của năm sau đó.

Vào dịp Tết, người dân mặc trang phục truyền thống (gọi là hanbok) và trẻ em thể hiện sự tôn trọng của mình đối với người lớn tuổi bằng cách cúi chào sâu (hay còn gọi là seh bae). Bên cạnh đó, trẻ em cũng nhận được tiền và lời chúc cho năm mới.

Nghi lễ đầu tiên của ngày Tết, gọi là Charye, diễn ra tại nơi thờ cúng của gia đình. Các thành viên trong gia đình bái lạy trước bàn thờ để tỏ lòng tôn kính tổ tiên. Phong tục này được thực hiện vào sáng sớm ngày đầu tiên của năm mới. Sau lễ cúng gia tiên là nghi lễ Seh bae. Những người trẻ trong gia đình tới bái lạy, chúc thọ những người lớn tuổi và sau đó được nhận tiền mừng tuổi từ cha mẹ, ông bà.

Trung Quốc

Tết Nguyên đán là ngày lễ quan trọng nhất trong năm ở Trung Quốc chủ yếu diễn ra vào đêm Giao thừa, với bữa cơm đoàn viên, các gia đình tụ họp lại để đánh dấu thời khắc quan trọng chuyển giao năm mới. Theo phong tục, người dân sẽ mặc quần áo mới để chào đón năm mới, thường là những màu may mắn như đỏ và vàng.

Ở miền Bắc Trung Quốc, các món ăn truyền thống trong dịp Tết Nguyên đán được làm từ bột mì, như bánh bao, bánh kếp, mì và bánh bao. Các gia đình thường tự làm những món ăn này. Bánh bao thường được ăn kèm với cá, vì nó tượng trưng cho sự sung túc cho năm mới, và đôi khi có chứa một đồng xu may mắn mà trẻ em háo hức tìm kiếm.

Ngoài ra, trên khắp Trung Quốc, các thành viên trong gia đình cũng tặng nhau những phong bao lì xì đỏ có tiền. Người dân cũng kiêng kỵ việc mua giày mới, cắt tóc và dọn dẹp nhà cửa trước kỳ nghỉ, để không "rửa trôi đi may mắn" vào đầu năm.

Singapore

Là một quốc gia đa sắc tộc mà phần lớn là người gốc Hoa (75%), Tết ở Singapore nhộn nhịp với hàng loạt lễ hội mang đậm phong cách phương Tây xen lẫn nét văn hoá truyền thống của người Trung Quốc. Trong những ngày này sẽ diễn ra các cuộc thăm viếng, chúc Tết và đi chùa cầu may. Người dân trao nhau phong bì đỏ có dòng chữ "May mắn". Người dân cũng có phong tục tỏ lòng thành kính với tổ tiên bằng cách đến đền thờ và thắp hương.

Lễ diễu hành Chingay hàng năm là một lễ kỷ niệm xa hoa bao gồm mọi thứ từ xe diễu hành khổng lồ đến các vũ công múa lân. Trong khi đó, lễ hội Tết Nguyên đán lớn nhất ở Singapore là River Hongbao, được tổ chức tại nhiều địa điểm khác nhau trên khắp đất nước.

Malaysia

Người gốc Hoa chiếm 25% dân số ở Malaysia nên Tết âm lịch là một trong những dịp lễ quan trọng nhất tại đất nước này. Giống như các quốc gia đón Tết Nguyên đán khác, đây cũng là dịp để người dân ở Malaysia có dịp đoàn tụ, quây quần.

Màn bắn pháo hoa chào năm mới tại Tháp đôi Petronas cùng điệu múa lân, múa sư tử... đã trở thành truyền thống trong dịp Tết. Sắc đỏ tràn ngập khắp các khu phố người Hoa trong ngày Tết. Các trung tâm thương mại rực rỡ với câu đối đỏ, đèn lồng đỏ.

Người người hòa vào không khí Tết chúc nhau những lời chúc tốt lành và những người thân quen trao những bao lì xì may mắn. Người dân cũng tham gia lễ hội đèn lồng lung linh huyền ảo và đến chùa cầu bình an.

Philippines

Có thể được xem là quốc gia có truyền thống đón Tết Âm lịch muộn nhất trong lịch sử văn hoá Châu Á khi đến năm 2012, Chính phủ Philippines mới chính thức công nhận Tết Âm lịch là một trong những ngày lễ lớn trong năm. Trong những ngày Tết, người dân Philippines thường đi chùa, nhà thờ, cầu cho một năm may mắn, an lành, thịnh vượng.

Hoạt động đón mừng năm mới của người dân Philippines luôn có các màn múa lân, múa rồng. Ẩm thực trong ngày Tết của người Philippines là món bánh gạo ngọt (Tikoy).

Lào

Tết đón năm mới của người Lào có tên là Bunpimay, còn gọi là Tết "Buộc chỉ cổ tay", hay Lễ hội "Hốt Nậm", với ý nghĩa là "Té nước, cầu mong nước về, cho cuộc sống sinh sôi, đâm chồi, nảy lộc". Trong ngày Tết nước Lào thường có tục biếu vải, biếu khăn cho người già; đến chùa cầu nguyện vào ban ngày; tập trung ở chùa để vui chơi, biểu diễn âm nhạc truyền thống (morlam) và múa lam vông. Người dân Lào cũng thường sử dụng hoa trong ngày Tết để cầu may, ví như hoa muồng được cài trên xe, trang trí trong nhà còn hoa Champa được kết thành chùm hay cài trên tóc để cầu mong phước lành.

Một món ăn "linh hồn" của Tết cổ truyền Lào chính là món "lạp" (trong ngôn ngữ nước này có nghĩa là "lộc"). Lạp thường được làm bằng thịt gà hay thịt bò tươi sau đó đem trộn với gia vị. Trong mỗi gia đình, đặc biệt là những người làm nghề kinh doanh, món lạp thường được các đầu bếp làm rất công phu, vì nếu món này trong ngày Tết mà không ngon thì họ thường ví năm mới làm ăn có nhiều điềm xui.

Bhutan

Tết cổ truyền ở Bhutan được gọi là Losar, là ngày lễ quan trọng nhất năm tại quốc gia này tính theo âm lịch. Tết Losar diễn ra trong vòng 15 ngày và 3 ngày đầu tiên của năm mới được xem là ngày quan trọng nhất đối với người dân Bhutan.

Vào ngày Tết Losar, người dân quây quần bên gia đình, cùng dọn dẹp nhà cửa và chuẩn bị mâm cơm truyền thống, trái cây để cúng tổ tiên, tạ ơn thần linh và tổ tiên ban tặng cuộc sống ấm no và mạnh khỏe trong năm qua. Theo phong tục truyền thống, trong Tết, người dân đi lễ chùa, múa hát, tổ chức lễ hội. Ngoài ra, một trong những phong tục độc đáo khác là tham gia các cuộc thi bắn cung.

 

Phong tục Halloween thú vị ở các nước trên thế giới

Nguồn gốc của phong tục lì xì Tết bạn đã biết chưa?

Nét đẹp của phong tục cúng ông Công, ông Táo

Độc đáo phong tục đón Tết của các dân tộc Việt Nam