Cha mẹ cần giữ bình tĩnh để con cảm thấy an toàn

Mọi biểu hiện, cảm xúc, hành vi tiêu cực của cha mẹ đều gây ảnh hưởng xấu tới con trẻ.

Căng thẳng lan truyền như thế nào

Trẻ em có khả năng nhận biết cảm xúc của cha mẹ gần như ngay lập tức. Một tiếng thở dài, đôi lông mày nhíu lại hay giọng nói gắt gỏng đều có thể khiến trẻ hiểu rằng cha mẹ đang căng thẳng. Các nhà khoa học gọi hiện tượng này là “lây lan cảm xúc”. Khi thấy cha mẹ lo lắng, não bộ của trẻ kích hoạt tế bào thần kinh phản chiếu, làm tăng hormone căng thẳng cortisol. Đây là cơ chế sinh tồn, giúp trẻ cảnh giác với môi trường xung quanh. Tuy nhiên, nếu tình trạng căng thẳng kéo dài, trẻ có thể khó tập trung, dễ cáu gắt và gặp khó khăn trong việc kiểm soát cảm xúc.

Điều này cho thấy việc quản lý căng thẳng của cha mẹ không chỉ vì sức khỏe của bản thân mà còn trực tiếp ảnh hưởng đến tâm lý và sự phát triển cảm xúc của con cái.

Tập trung vào hiện tại

Một cách hiệu quả để giảm căng thẳng là tập trung vào hiện tại thay vì để tâm trí trôi dạt trong lo lắng. Các chuyên gia khuyến nghị cha mẹ chỉ cần dành vài phút quan sát môi trường xung quanh, nhận biết một điều có thể nhìn thấy và một âm thanh có thể nghe thấy. Bài tập đơn giản này giúp cắt đứt dòng suy nghĩ miên man, đồng thời kích hoạt giác quan, điều hòa hệ thần kinh và đưa cơ thể trở về trạng thái cân bằng.

Việc duy trì sự chú tâm vào hiện tại cũng là thông điệp tích cực gửi đến trẻ: rằng ngay cả khi gặp khó khăn, cha mẹ vẫn có thể ứng phó một cách chủ động và bình tĩnh.

Lắng nghe cơ thể và làm chậm nhịp sống

Căng thẳng thường bộc lộ rõ qua cơ thể. Nhiều phụ huynh nhận thấy vai, cổ bị căng cứng hoặc ngực nặng nề khi lo âu. Khi nhận ra điều này, hãy tạm dừng mọi việc và dành một phút để điều chỉnh nhịp thở. Hít vào sâu bằng mũi, cảm nhận từng nhịp thở, sau đó thở ra chậm rãi qua miệng.

Nghiên cứu cho thấy hít thở sâu giúp kích thích dây thần kinh phế vị, đưa cơ thể từ trạng thái “báo động” sang trạng thái thư giãn, giảm nhịp tim và hạ nồng độ hormone căng thẳng. Một cơ thể chậm lại sẽ kéo theo tâm trí chậm lại, giúp cha mẹ phản ứng ôn hòa hơn với con cái.

Gọi tên cảm xúc

Căng thẳng thường đi kèm với nhiều cảm xúc khác như sợ hãi, buồn bã hay tức giận. Thay vì kìm nén chúng, cha mẹ nên học cách gọi tên cảm xúc để kiểm soát tốt hơn. Ví dụ, cha mẹ nhận thấy tim đập nhanh và cơ bắp căng cứng, nhận ra đó là dấu hiệu sợ hãi vì mất việc. Khi xác định được mình đang sợ hãi và buồn bã, người này cảm thấy nhẹ nhõm và bình tĩnh hơn. Điều này giúp họ trò chuyện với con bằng giọng điệu dịu dàng hơn, khiến trẻ yên tâm và tin tưởng.

Một số nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng việc đặt tên cảm xúc giúp giảm cường độ cảm xúc tiêu cực, đồng thời giúp trẻ học cách làm điều tương tự khi đối mặt với những tình huống khó khăn.

Giải phóng cảm xúc một cách lành mạnh

Khi đã nhận diện cảm xúc, sau đó cha mẹ nên tìm cách giải phóng chúng bằng những hành động phù hợp. Điều này có thể là đi bộ, nghe nhạc, tắm nước ấm, tập thể dục hay viết nhật ký. Những hoạt động đó giúp hệ thần kinh trở về trạng thái cân bằng và ngăn cảm xúc tiêu cực tích tụ.

Một khi cha mẹ bình tĩnh hơn, họ sẽ kiên nhẫn và ân cần hơn với con, giúp bầu không khí gia đình bớt căng thẳng. Trẻ cũng cảm thấy an toàn và học được rằng căng thẳng có thể được kiểm soát.

Nhìn chung, căng thẳng là điều khó tránh trong cuộc sống, nhưng cha mẹ hoàn toàn có thể giảm bớt tác động của nó đến con cái. Thừa nhận cảm xúc, tập trung vào hiện tại, làm chậm nhịp thở và giải phóng cảm xúc là những bước quan trọng giúp giữ sự bình tĩnh. Khi cha mẹ tự điều chỉnh được cảm xúc của mình, họ cũng đang dạy cho con một kỹ năng sống quý giá: bình tĩnh trước mọi thử thách.

 

"Chiến lược” tự điều chỉnh cảm xúc, hành vi

Ăn gì để cải thiện tâm trạng hiệu quả?

Cải thiện tâm trạng nhờ sử dụng thực phẩm bổ sung probiotic

7 mẹo để cải thiện tâm trạng trong những ngày thời tiết u ám