Biến thể "Omicron tàng hình" lây lan nhanh, gây triệu chứng nặng hơn Delta

BA.2 đang có xu hướng lây lan nhanh hơn chủng Omicron gốc tại nhiều nơi trên thế giới.

TP.HCM ghi nhận thêm 5 ca nhiễm Omicron cộng đồng

WHO: Omicron có thể là hồi kết của đại dịch ở Châu Âu

"Còn quá sớm để kết luận Omicron là dự báo về đại dịch sẽ kết thúc"

Những phát hiện mới nhất về biến thể Omicron

Tại nhiều quốc gia, biến thể Omicron gốc (được các nhà khoa học gọi là BA.1) đã khiến số ca mắc COVID-19 tăng cao đột biến, tuy nhiên, “hậu duệ” của BA.1 - được gọi là BA.2 hay "Omicron tàng hình" - hiện còn lây lan nhanh hơn và được dự báo có thể sớm trở thành phiên bản "thống trị" của virus SARS-CoV-2.

Một nghiên cứu được các nhà khoa học Nhật Bản thực hiện trong phòng thí nghiệm cho thấy, BA.2 có những đặc điểm khiến nó có thể gây ra triệu chứng nặng hơn các biến chủng trước đó, gồm cả Delta.

Ngoài ra, nghiên cứu cũng cho thấy, BA.2 có nguy cơ vượt qua hàng rào miễn dịch sinh ra bởi việc tiêm chủng vaccine COVID-19. BA.2 cũng có dấu hiệu kháng một số phương pháp điều trị, bao gồm sotrovimab - kháng thể đơn dòng hiện đang được sử dụng chống lại Omicron.

Tiến sĩ Daniel Rhoads, Trưởng bộ phận vi sinh tại Phòng khám Cleveland ở Ohio (Mỹ) cho biết, dựa trên nghiên cứu, có thể thấy BA.2 là virus "tồi tệ" hơn BA.1 vì có khả năng lây lan dễ hơn và gây bệnh nặng hơn. 

Kei Sato, nhà khoa học từ Đại học Tokyo, người đã thực hiện nghiên cứu, nhận định rằng những phát hiện này cho thấy BA.2 "không nên được xem là một nhánh của Omicron và nó cần được giám sát chặt chẽ hơn".

Theo CNN, phiên bản BA.1 của biến chủng Omicron dễ theo dõi hơn các biến thể trước đó vì nó bị thiếu 1 trong 3 gene mục tiêu được sử dụng trong xét nghiệm PCR thông thường. BA.2 được gọi là "chủng Omicron tàng hình" vì không sở hữu đặc tính giống BA.1. Vì vậy, nó khó bị phát hiện hơn và các nhà khoa học phải theo dõi như cách họ theo dõi các chủng trước đó, dựa vào số lượng gene virus được gửi lên các cơ sở dữ liệu về bệnh truyền nhiễm.

Deborah Fuller, nhà virus học tại Đại học Y khoa Washington cho biết: "Có thể chúng ta sẽ cần một ký tự Hy Lạp mới". Chuyên gia này ám chỉ việc các biến chủng mới thường được đặt dựa trên bảng chữ cái Hy Lạp.

Nghiên cứu mới của các nhà khoa học Nhật Bản cho thấy, BA.2 có thể tự sao chép trong tế bào nhanh hơn BA.1. Nó cũng trội hơn trong việc làm cho các tế bào dính lại với nhau. Điều này cho phép virus tạo ra các khối tế bào lớn hơn, được gọi là hợp bào, so với BA.1. Điều đó đáng lo ngại vì những khối này sau đó trở thành "nhà máy" để tạo ra nhiều bản sao của virus hơn. Delta có khả năng tạo ra hợp bào khá hiệu quả và các chuyên gia cho rằng đó là một lý do khiến nó tàn phá phổi người bệnh nghiêm trọng như vậy.

Trong phòng thí nghiệm, các nhà nghiên cứu cho chuột nhiễm BA.2 và BA.1. Kết quả, những con bị nhiễm BA.2 ốm nặng hơn và có chức năng phổi kém hơn. Trong các mẫu mô, phổi của chuột nhiễm BA.2 bị tổn thương nhiều hơn phổi của chuột bị nhiễm BA.1.

Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra điểm tích cực là kháng thể trong máu những người gần đây nhiễm BA.1 dường như tạo ra sự bảo vệ chống lại BA.2, đặc biệt khi họ đã tiêm chủng. Vì vậy, các chuyên gia nhận định, dù BA.2 có vẻ dễ lây lan và gây bệnh hơn BA.1 nhưng nó có thể không tạo ra làn sóng lây nhiễm nghiêm trọng hơn.

Dữ liệu thực tế cho thấy, biến thể phụ BA.2 dễ lây lan hơn Omicron khoảng 30 - 50%. Hiện, BA.2 đã xuất hiện ở 74 quốc gia và có xu hướng lây lan mạnh hơn trong thời gian tới.Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) ước tính rằng, khoảng 4% người Mỹ nhiễm COVID-19 do biến thể BA.2. Biến thể này cũng đã trở nên "thống trị" ở ít nhất 10 quốc gia khác: Bangladesh, Brunei, Trung Quốc, Đan Mạch, Guam, Ấn Độ, Montenegro, Nepal, Pakistan và Philippines, theo báo cáo dịch tễ hàng tuần của Tổ chức Y tế Thế giới.

 
Hiệp Nguyễn (Theo CNN)
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Điểm tin