Thường xuyên ăn thực phẩm nhiều chất béo có hại với não bộ ra sao?

Chế độ ăn chứa nhiều chất béo bão hòa tác động tiêu cực đến não bộ khi về già

Đây là kết luận được các nhà nghiên cứu đưa ra sau khi thử nghiệm về chế độ ăn trên chuột. Đàn chuột có cả con non lẫn con già được cho ăn bằng chế độ chứa nhiều chất béo bão hòa trong hai khoảng thời gian: 3 ngày hoặc 3 tháng. Cụ thể, chất béo sẽ chiếm đến 60% tổng lượng calo trong bữa ăn mỗi ngày. Dữ liệu dinh dưỡng cho thấy, một chiếc burger phô mai hai phần thịt chứa lượng chất béo có tỷ lệ chất béo tương đương.

Kết quả cho thấy sau 3 tháng, chuột mắc các vấn đề về chuyển hóa, viêm ruột với sự thay đổi đáng kể về hệ vi sinh đường ruột. Trái lại, những con chuột mới chỉ ăn nhiều chất béo trong 3 ngày liên tiếp chưa gặp các vấn đề trên.

Tuy nhiên, khi kiểm tra não bộ, họ phát hiện chỉ những con chuột già mới có dấu hiệu viêm tại não và suy giảm trí nhớ, dù theo chế độ ăn này 3 ngày hay 3 tháng. 

PGS. Ruth Barrientos đến từ Viện Nghiên cứu Y học Hành vi, Đại học Ohio (Mỹ), đồng thời là tác giả nghiên cứu cho biết, kết quả trên đã bác bỏ quan điểm cho rằng viêm não liên quan đến chế độ ăn uống ở người cao tuổi bắt nguồn từ béo phì. 

“Mặc dù chế độ ăn uống không lành mạnh và béo phì thường song hành, nhưng chúng không phải lúc nào cũng đi cùng nhau. Chúng tôi muốn hiểu rõ tác động trực tiếp của thực phẩm lên não bộ. Kết quả cho thấy, chỉ trong vòng ba ngày đã có những thay đổi do viêm thần kinh, từ rất sớm trước khi cơ thể bắt đầu tích mỡ”, PGS. Barrientos giải thích.

Tác giả nghiên cứu cho biết thêm, những thay đổi trong cơ thể tất cả các loài động vật đều diễn ra chậm hơn nhiều và không phải là yếu tố bắt buộc dẫn đến suy giảm trí nhớ hay biến đổi trong não. Nếu không so sánh hai mốc thời gian là 3 ngày và 3 tháng, có lẽ chúng ta không thể biết rằng chính phản ứng viêm trong não mới là nguyên nhân chính gây ra tình trạng suy giảm trí nhớ do chế độ ăn nhiều chất béo. 

So với nhóm đối chứng ăn thức ăn tiêu chuẩn và các cá thể chuột trẻ ăn chế độ tương tự, những con chuột già có dấu hiệu suy giảm rõ rệt về trí nhớ ngữ cảnh, do vùng hippocampus (trung tâm lưu trữ ký ức chính) điều phối và trí nhớ phản ứng sợ hãi, bắt nguồn từ amygdala (trung tâm xử lý nỗi sợ và mối đe dọa). Đây cũng là vấn đề thường gặp ở người cao tuổi mắc chứng sa sút trí tuệ. Biểu hiện xảy ra chỉ sau 3 ngày ăn thực phẩm nhiều chất béo, thậm chí còn kéo dài khi chúng tiếp tục duy trì chế độ ăn suốt 3 tháng sau đó.

Các cá thể trẻ dường như có khả năng chống chịu tốt hơn trước tác động tiêu cực của chế độ ăn nhiều chất béo lên trí nhớ. Theo nhóm nghiên cứu, điều này có thể đến từ việc cơ thể trẻ tuổi vẫn còn khả năng kích hoạt các cơ chế kháng viêm, điều mà cá thể già không còn làm được nữa.

Theo Hướng dẫn Dinh dưỡng của Mỹ, phụ nữ từ 60 tuổi trở lên cần 1.600-2.200 calo/ngày, nam giới cần 2.000-2.600 calo. Lượng calo này nên đến từ thực phẩm giàu dưỡng chất như rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên cám, thịt nạc và sữa ít béo, đồng thời hạn chế đường, tinh bột tinh chế, chất béo bão hòa và muối. 

Người cao tuổi cũng cần tránh ăn thực phẩm chứa nhiều calo mà không chứa protein, vitamin và khoáng chất. Thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa gồm thịt mỡ và nội tạng động vật, xúc xích, phô mai, các loại bánh ăn vặt, đồ ăn nhanh, dầu cọ và dầu dừa. 

 

Nâng cao trí nhớ và sự tập trung với những thói quen đơn giản mỗi ngày

Internet và AI ảnh hưởng đến trí nhớ của chúng ta thế nào?

9 thực phẩm giúp bổ não, tăng cường trí nhớ

Tập thể dục có thể giúp tăng cường trí nhớ