Tuổi thơ cô đơn có thể làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ khi về già

Một người từng trải qua cảm giác cô đơn khi còn nhỏ, dù khi lớn lên đã trở nên hòa đồng và cởi mở, vẫn có khả năng cao đối mặt với suy giảm trí tuệ sau này

Theo nhóm nghiên cứu do Tiến sĩ Xiuhua Guo từ Đại học Y khoa Thủ đô (Bắc Kinh, Trung Quốc) dẫn đầu, những người từng cảm thấy cô đơn khi còn nhỏ có tốc độ suy giảm nhận thức nhanh hơn và nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ cao hơn 41% so với những người không gặp tình trạng này.

Điểm đáng chú ý là mối liên hệ này vẫn mạnh mẽ ngay cả khi đã xem xét yếu tố cô đơn ở tuổi trưởng thành. Dữ liệu cho thấy, sự cô đơn ở tuổi trưởng thành chỉ giải thích được một phần nhỏ (khoảng 8,5% sự suy giảm nhận thức và 17,2% nguy cơ sa sút trí tuệ), và không làm thay đổi mối liên quan vốn có từ thời thơ ấu.

Các nhà khoa học cho rằng, có thể sự cô đơn kích hoạt phản ứng căng thẳng, từ đó gây ảnh hưởng tiêu cực đến cấu trúc và chức năng của não bộ, mặc dù cơ chế cụ thể vẫn chưa hoàn toàn được làm rõ.

Nghiên cứu được thực hiện trên 13.592 người tham gia thuộc Dự án Nghiên cứu Sức khỏe và Hưu trí Trung Quốc (CHARLS), từ năm 2011 đến 2018. Độ tuổi trung bình của những người tham gia là 58, trong đó hơn một nửa là nữ (52,8%) và đa số (91,4%) đến từ các vùng nông thôn.

Cô đơn thời thơ ấu được xác định dựa trên hai yếu tố:

• Thường xuyên cảm thấy cô đơn vì không có bạn.
• Không có bạn thân trước năm 17 tuổi.

Kết quả cho thấy:

• 4,2% người tham gia có trải nghiệm cô đơn khi còn nhỏ.
• 5,1% số người tham gia phát triển chứng sa sút trí tuệ trong 7 năm theo dõi.
• Nhóm thường xuyên cảm thấy cô đơn khi còn nhỏ có nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ cao hơn đáng kể.

Mặc dù vậy, các tác giả cũng chỉ ra một vài hạn chế của nghiên cứu: dữ liệu dựa vào trí nhớ cá nhân nên có thể không hoàn toàn chính xác; không có thước đo chuẩn cho sự cô đơn; và kết quả chỉ phản ánh dân số Trung Quốc, có thể không áp dụng được cho các nhóm dân cư với bối cảnh văn hóa, xã hội và di truyền khác.

Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện chưa có phương pháp điều trị hiệu quả để làm chậm tiến trình sa sút trí tuệ, việc nhận diện sớm các yếu tố nguy cơ, đặc biệt là từ thời thơ ấu, là vô cùng quan trọng. Các tác giả nhấn mạnh: "Việc can thiệp sớm được xem là chìa khóa nhằm giảm thiểu gánh nặng bệnh lý này trong tương lai."

 

Thực phẩm làm tăng nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ

7 chất tạo ngọt có liên quan đến nguy cơ suy giảm nhận thức

Tại sao đột quỵ gây suy giảm nhận thức?

Sự cô đơn ảnh hưởng thế nào tới sức khoẻ?