Bổ sung quá liều melatonin có thể ảnh hưởng gì tới cơ thể?

Melatonin là một loại hormone tự nhiên, giúp cảnh báo cho cơ thể khi tới thời điểm đi ngủ

Thông thường, tuyến tùng trong não bộ có thể bắt đầu sản sinh ra melatonin sau khi Mặt trời lặn. Nồng độ melatonin trong cơ thể thường đạt đỉnh điểm trong khoảng từ 2 - 4 giờ sáng, sau đó sẽ giảm dần cho tới khi bạn thức dậy vào buổi sáng.

Các sản phẩm thực phẩm chức năng thường chứa bao nhiêu melatonin?

Thông thường, một người có thể sản sinh dưới 0,3 mg melatonin mỗi 24 giờ là đủ để giúp bạn đi vào giấc ngủ. Tuy nhiên, hầu hết các sản phẩm bổ sung melatonin đều có liều lượng cao hơn nhiều, có thể là 1mg, 3mg hoặc 5mg. Nguyên nhân là bởi melatonin trong các sản phẩm bổ sung thường là dạng tổng hợp, do đó cơ thể chỉ có thể hấp thụ một phần nhỏ (khoảng 15%) melatonin trong tổng liều.

Tùy thuộc vào từng quốc gia mà lượng melatonin trong các sản phẩm thực phẩm chức năng (TPCN) có thể khác nhau, ví dụ như sau:

- Ở các nước như Australia, Nhật Bản và Đan Mạch, melatonin thường phải được bác sỹ kê đơn. Thông thường, bạn sẽ được bổ sung 2 - 3mg melatonin/liều.

- Ở các nước như Ý và Tây Ban Nha, bạn có thể bổ sung melatonin mà không cần đơn của bác sỹ. Tuy nhiên, các quốc gia này vẫn hạn chế liều lượng melatonin tối đa 1mg/liều.

- Ở Mỹ, một số sản phẩm bổ sung melatonin (không cần kê đơn) cũng không bị giới hạn liều tối đa. Một số sản phẩm có thể chứa liều cao, tới 10mg melatonin.

Liều bổ sung melatonin là bao nhiêu?

Hiện các nhà khoa học vẫn chưa đưa ra được hướng dẫn chính thức về liều lượng bổ sung melatonin. Nhìn chung, các chuyên gia thường khuyên bạn nên bắt đầu với liều thấp nhất, tăng dần liều cho tới khi bạn ngủ được.

Một số chuyên gia cũng có thể khuyến cáo liều bổ sung melatonin tùy theo trọng lượng cơ thể. Theo đó, bạn có thể được khuyên bổ sung từ 0,04 - 0,08mg/kg trọng lượng cơ thể mỗi ngày. Ví dụ: 1 người trưởng thành nặng 70kg có thể cần bổ sung từ 3 - 6mg melatonin/ngày.

Một cách khác để biết liều lượng bổ sung phù hợp là tuân theo phạm vi khuyến nghị cho từng nhóm độ tuổi. Theo đó:

- Trẻ em: 0,5 - 5mg.

- Người trưởng thành: 0,5 - 10mg.

- Người cao tuổi: 0,1 - 5mg (điểm khởi đầu được khuyến nghị thấp hơn vì cơ thể có thể mất nhiều thời gian hơn để tiêu hóa melatonin sau 55 tuổi.)

Lưu ý: Liều khuyến nghị trên chỉ dành cho mục đích sử dụng ngắn hạn (thông thường là từ 5 ngày - 13 tuần). Vẫn còn khá ít nghiên cứu chỉ ra liều lượng melatonin thế nào là an toàn để sử dụng lâu dài. Do đó, bạn nên tránh dùng các sản phẩm bổ sung quá thời gian được nhà sản xuất hoặc chuyên gia y tế khuyến cáo.

Bạn có thể bổ sung quá nhiều melatonin?

Bổ sung melatonin bao nhiêu là “quá nhiều” phụ thuộc vào cơ thể của bạn và cách cơ thể sử dụng hormone này. Theo đó, một số người có thể không cảm thấy gì sau khi bổ sung khoảng 3mg melatonin, trong khi một số người khác lại có thể phản ứng mạnh mẽ khi bổ sung cùng liều lượng.

Theo Học viện Y học Giấc ngủ (Mỹ), các tác dụng phụ của melatonin có thể phổ biến hơn khi bạn bổ sung ở liều lượng cao (khoảng 10mg với người trưởng thành và 5mg với trẻ em). Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm: Ngủ ngày, đau đầu, chóng mặt và buồn nôn, cáu gắt, tăng nguy cơ bị đái dầm (đối với trẻ em)…

Nhiều chuyên gia chỉ ra rằng, bổ sung quá nhiều melatonin có thể gây ra tác dụng phụ, ngược với mục đích ban đầu khi sử dụng. Theo đó, bổ sung quá nhiều melatonin thậm chí có thể khiến bạn thấy khó ngủ hơn vì nhịp sinh học thông thường bị gián đoạn.

Cơ thể có thể tiêu hóa melatonin quá nhanh. Theo đó, với liều bổ sung thông thường (từ 1 - 5mg), melatonin sẽ tồn tại trong cơ thể từ 4 - 8 giờ. Sau khi cơ thể hấp thụ hết, nồng độ melatonin trong cơ thể sẽ trở lại ngưỡng bình thường.

Nếu bạn bổ sung melatonin quá muộn (vào buổi tối), hoặc bổ sung một lượng quá cao, nồng độ melatonin trong cơ thể có thể dư thừa vào sáng hôm sau. Điều này có thể gây rối loạn nhịp sinh học, khiến bạn cảm thấy mệt mỏi, đờ đẫn khi thức dậy và khó ngủ vào buổi tối hôm sau.

Lưu ý: Có khoảng 5 - 10% người bị nhạy cảm với melatonin, có nghĩa là họ có đột biến gene, khiến cơ thể chuyển hóa hormone này chậm hơn. Do đó, những người này có thể cần được bổ sung melatonin với liều thấp hơn (từ 0,1 - 0,3mg).

Điều gì có thể xảy ra khi bạn bổ sung quá liều melatonin?

 

Những điều cần lưu ý khi cải thiện giấc ngủ với melatonin

WHO cảnh báo nguy cơ viêm gan cấp tính nặng không rõ nguyên nhân ở trẻ

Tháo gỡ vướng mắc liên quan đến thủ tục thông quan thuốc nhập khẩu

Người bệnh đái tháo đường nhiễm COVID-19, bị tiêu chảy nên ăn uống thế nào?

Nhìn chung, việc bổ sung melatonin được đánh giá là khá an toàn. Chưa có báo cáo nào chỉ ra rằng bổ sung chất này có thể gây ra tình trạng phụ thuộc như khi dùng các loại thuốc ngủ. Cho tới nay, cũng chưa có ai tử vong khi bổ sung quá liều melatonin.

Một số nghiên cứu trên động vật cho thấy nguy cơ tử vong do bổ sung quá liều melatonin vẫn có thể xảy ra. Tuy nhiên, điều này chỉ xảy ra khi bổ sung ở liều lượng rất cao, gấp 10.000 lần liều lượng khuyến cáo cho con người.

Theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA), có rất ít báo cáo về tác dụng phụ nghiêm trọng của melatonin. Trong các trường hợp đã được ghi nhận, nhiều người đã có các vấn đề sức khỏe từ trước đó.

Phải làm gì khi bạn lỡ bổ sung quá liều melatonin?

Thông thường, các tác dụng phụ khi bổ sung quá liều melatonin có thể tự hết trong vài ngày sau khi bạn quay trở lại với liều bổ sung thông thường. Nếu bạn ngừng hoàn toàn việc bổ sung melatonin, việc phục hồi sẽ diễn ra gần như ngay lập tức.

Nhìn chung, bạn có thể thực hiện một vài lời khuyên sau để nhanh chóng phục hồi khi lỡ bổ sung quá liều melatonin:

- Hạn chế dùng các chất kích thích, đồ uống chứa nhiều caffeine.

- Bạn có thể thực hiện các hoạt động thư giãn như uống trà, đọc sách.

- Trong trường hợp một người bị nhạy cảm với melatonin, người thân nên chú ý ở bên, quan sát tới người này cho tới khi họ khỏe khoắn, tỉnh táo trở lại. Nếu thấy nhịp thở của người đó không bình thường, hoặc không thể đánh thức đối phương khi đang ngủ trưa, hãy đưa họ đi cấp cứu.