Vụ gần 600 loại sữa giả, Bộ Y tế yêu cầu rà soát việc công bố sản phẩm

Công an thu giữ hàng ngàn hộp sữa bột giả các loại để phục vụ điều tra - Ảnh: CAND.

Ngày 15/4, Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm Nguyễn Hùng Long đã ký văn bản gửi Sở Y tế các địa phương và Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tại nhiều tỉnh, thành, yêu cầu rà soát, cung cấp thông tin liên quan đến các cơ sở sản xuất, buôn bán sữa giả.

Văn bản được gửi đến Sở Y tế các địa phương; Sở An toàn thực phẩm TPHCM, Ban Quản lý An toàn thực phẩm Đà Nẵng, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm các tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hòa Bình, Hưng Yên, Hải Dương.

Bộ Y tế yêu cầu nếu các doanh nghiệp trong đường dây sữa giả từng công bố sản phẩm tại địa phương, phải cung cấp thông tin về số lượng, tên từng sản phẩm, đồng thời rà soát việc cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm.

Các đơn vị chức năng cũng được yêu cầu báo cáo lại các hoạt động thanh tra, hậu kiểm, xử lý vi phạm hành chính từ năm 2021 đến nay. Mục tiêu của động thái này là truy rõ trách nhiệm quản lý, xác minh các lỗ hổng trong giám sát hậu kiểm và ngăn chặn nguy cơ hàng giả tiếp tục lọt lưới thị trường.

Phối hợp chặt với cơ quan liên quan

Lãnh đạo Cục An toàn thực phẩm khẳng định: "Với vụ việc sản xuất, buôn bán và tiêu thụ sữa bột giả có quy mô lớn, hoạt động trên địa bàn TP Hà Nội và các tỉnh lân cận, Cơ quan Cảnh sát điều tra - Bộ Công an đã khởi tố vụ án. Vụ việc đang trong quá trình điều tra. Bộ Y tế đã và sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an về các vấn đề chuyên môn, nhằm đảm bảo có đủ căn cứ pháp lý để xử lý đúng người, đúng tội; truy cứu rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan".

Theo Cục An toàn thực phẩm (ATTP), trong công tác phòng chống thực phẩm không đảm bảo an toàn, thực phẩm giả, kém chất lượng, Bộ Y tế luôn kiên định quan điểm chỉ đạo điều hành thông qua việc xây dựng, trình ban hành và ban hành theo thẩm quyền các văn bản quy phạm pháp luật về an toàn thực phẩm; trong công tác phối hợp liên ngành nhất là phối hợp với Bộ Công an và Ban chỉ đạo 389 của Bộ Công thương trong việc xử lý thực phẩm giả, thực phẩm có chứa chất cấm…  

Công tác quản lý an toàn thực phẩm hiện nay được quy định rõ tại Luật An toàn thực phẩm, trong đó phân công trách nhiệm cụ thể cho các Bộ: Y tế, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường), Công Thương và Ủy ban nhân dân các cấp theo các điều 62, 63, 64 và 65. Đặc biệt, khoản 5 Điều 64 giao trách nhiệm cho Bộ Y tế chủ trì công tác phòng chống thực phẩm giả và gian lận thương mại trong lĩnh vực lưu thông, kinh doanh thực phẩm.

Một trong những điểm quan trọng của công tác quản lý là cơ chế tự công bố và đăng ký bản công bố sản phẩm, được quy định tại Nghị định 15/2018/NĐ-CP.

Theo đó, đa số các thực phẩm được tự công bố và có 4 nhóm cần kiểm soát chặt hơn thì phải được đăng ký bản công bố sản phẩm với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền trước khi đưa ra lưu thông trên thị trường.

Theo Cục ATTP, việc trao quyền công bố sản phẩm cho các doanh nghiệp để tạo thông thoáng trong thủ tục hành chính nhưng khi công bố doanh nghiệp phải “cam kết thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật về ATTP và hoàn toàn chịu trách nhiệm về tính pháp lý của hồ sơ công bố và chất lượng, an toàn thực phẩm đối với sản phẩm đã công bố” (quy định tại Bản tự công bố và Bản công bố sản phẩm của Nghị định 15/2018).

Quy định này nhằm gắn trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc tuân thủ các điều kiện đảm bảo ATTP và chịu trách nhiệm về an toàn sản phẩm do mình sản xuất, kinh doanh đã được quy định tại điểm a Khoản 2 Điều 7 và điểm a Khoản 2 Điều 8 Luật ATTP.

Trách nhiệm đối với sản phẩm tự công bố?

Theo Cục ATTP, chính sách tự công bố và đăng ký bản công sản phẩm của Nghị định 15/2018/NĐ-CP là một chính sách tiên tiến, tiệm cận với phương thức quản lý thực phẩm của các nước phát triển trên thế giới.

Tại các nước này, doanh nghiệp tự chịu trách nhiệm đối với sản phẩm của mình, không cần đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền, chỉ một số ít các sản phẩm có công bố liên quan đến hỗ trợ bệnh tật mới cần được phê duyệt của cơ quan nhà nước trước khi lưu thông trên thị trường.

Theo quy định tại khoản 8 Điều 40 Nghị định 15/2018/NĐ-CP, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm “Tổ chức tiếp nhận và quản lý hồ sơ, cấp Giấy tiếp nhận bản công bố sản phẩm, Giấy xác nhận nội dung quảng cáo đối với các sản phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt, sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ đến 36 tháng tuổi”.

Ngoài ra, Nghị định 15/2018/NĐ-CP cũng quy định rõ trách nhiệm của các Bộ ngành, địa phương đối với việc quản lý các nhóm thực phẩm cụ thể và trách nhiệm trong thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm. Khoản 1 Điều 40 Nghị định 15/2018/NĐ-CP quy định UBND cấp tỉnh thực hiện quản lý nhà nước về ATTP trên phạm vi địa phương, chịu trách nhiệm trước Chính phủ về ATTP tại địa phương; tổ chức xử lý vi phạm pháp luật về ATTP theo quy định; chịu trách nhiệm trước Chính phủ và trước pháp luật khi để xảy ra vi phạm pháp luật về ATTP trên địa bàn.

Tăng cường hậu kiểm, xử lý nghiêm vi phạm

 

Liên tiếp các ca ngộ độc nấm, Cục An toàn thực phẩm cảnh báo

Hiệp hội TPCN Việt Nam - Cục An toàn thực phẩm: Hợp tác vì sức khỏe cộng đồng

Vụ sữa giả thu lời 500 tỷ: Con voi chui lọt lỗ kim

Đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều tại Nghị định hướng dẫn thi hành Luật ATTP

Công tác hậu kiểm các sản phẩm sau công bố hết sức quan trọng. Bộ Y tế với vai trò là thường trực Ban chỉ đạo liên ngành trung ương về ATTP hàng năm xây dựng và ban hành kế hoạch hậu kiểm các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm làm cơ sở cho các bộ ngành và địa phương xây dựng và triển khai kế hoạch của mình; phối hợp liên ngành để xử lý nghiêm các hành vi quảng cáo sai sự thật, lừa dối người tiêu dùng.

Các cơ quan chuyên môn của Bộ Y tế đã ký Biên bản hợp tác trong đấu tranh phòng chống tội phạm về ATTP với các cơ quan của Bộ Công an, trong đó, Cục ATTP thường xuyên phối hợp chặt chẽ với các đơn vị của Bộ Công an tiến hành kiểm tra định kỳ và đột xuất các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm theo thẩm quyền; phối hợp trong các hoạt động chuyên môn, cung cấp hồ sơ giấy tờ liên quan để cơ quan công an làm căn cứ khởi tố vụ án, đặc biệt trong các vụ án sản xuất kinh doanh thực phẩm giả, thực phẩm có chứa chất cấm.

Ngoài ra, Bộ Y tế cũng đã phối hợp với Bộ Công an và các cơ quan liên quan nghiên cứu, đề xuất tăng chế tài xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an toàn thực phẩm.

Đồng thời, Bộ Công an đang đề xuất sửa đổi Bộ luật Hình sự để xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm về ATTP - một công cụ pháp lý được kỳ vọng sẽ ngăn chặn hiệu quả thực phẩm giả, không an toàn.

Riêng đối với vụ việc sản xuất, buôn bán và tiêu thụ sữa bột giả có quy mô lớn, hoạt động trên địa bàn thành phố Hà Nội và các tỉnh lân cận, Cơ quan cảnh sát điều tra - Bộ Công an đã khởi tố vụ án. Vụ việc đang trong quá trình điều tra, Bộ Y tế đã và sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an về các vấn đề chuyên môn để Bộ Công an có căn cứ xử lý đúng pháp luật, truy cứu rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan.

Trước đó, cơ quan Bộ Công an đã triệt phá đường dây sản xuất sữa giả quy mô lớn với doanh thu gần 500 tỷ đồng tại Công ty Cổ phần Dược quốc tế Rance Pharma và Công ty Cổ phần Dược dinh dưỡng Hacofood Group (đều có địa chỉ tại Hà Đông, Hà Nội).

Theo cơ quan công an, từ tháng 8/2021 đến nay, các nghi phạm đã thành lập hai công ty này để kinh doanh các sản phẩm dinh dưỡng, sản phẩm thực phẩm bổ sung, sản phẩm dinh dưỡng dạng bột (sữa bột)... Theo kết quả điều tra ban đầu, 573 loại sữa đã được sản xuất, phân phối.

Đây là các loại sữa dành cho người bị tiểu đường, suy thận, trẻ sinh non và phụ nữ có thai. Sản phẩm công bố các thành phần như: chiết xuất tổ yến, đông trùng hạ thảo, bột macca, bột quả óc chó... nhưng trên thực tế, hoàn toàn không có những chất này. Các đối tượng đã bỏ một số nguyên liệu đầu vào và thay thế, bổ sung một số chất phụ gia.

Cơ quan công an xác định, sữa bột có chỉ tiêu chất lượng một số chất đạt dưới 70% so với mức công bố, đủ điều kiện để xác định là hàng giả.

Những người chủ mưu còn liên doanh, liên kết bằng hình thức góp cổ phần với nhiều đối tượng khác thành lập ra 9 công ty phân phối sản phẩm phủ toàn quốc.

 

Danh sách 11 công ty liên quan đến đường dây sữa giả gồm:

1. Công ty cổ phần Dược quốc tế Rance Pharma

2. Công ty cổ phần Dược dinh dưỡng Hacofood Group

3. Công ty cổ phần Dược quốc tế Group

4. Công ty cổ phần Dược quốc tế Big Four Pharma

5. Công ty cổ phần Dược quốc tế Long Khang Group

6. Công ty cổ phần Dinh dưỡng Y học BFF

7. Công ty cổ phần Dược quốc tế Safaco Group

8. Công ty cổ phần Dược quốc tế Darifa Group

9. Công ty cổ phần Dược quốc tế Win CT

10. Công ty cổ phần Dược phẩm dinh dưỡng Phúc An Khang

11. Công ty cổ phần dược Á Châu