Có nên cho trẻ uống đồ uống chứa caffeine?

Caffeine không quá phổ biến trong các loại đồ uống của trẻ em, cha mẹ luôn cần hạn chế cho con sử dụng.

Trong bối cảnh xu hướng tiêu thụ đồ uống chứa caffeine ngày càng gia tăng trong giới trẻ, đặc biệt là sự phổ biến của các thương hiệu cà phê nổi tiếng và sự ảnh hưởng lan tỏa của các sản phẩm năng lượng trên các nền tảng trực tuyến, vấn đề về tác động của caffeine đối với sức khỏe thanh thiếu niên đã trở thành mối quan tâm hàng đầu.

Theo đó, một cuộc khảo sát trên diện rộng được thực hiện bởi Bệnh viện Nhi CS Mott (Mỹ) năm 2024 đã cho thấy một thực trạng đáng báo động: gần 1/4 phụ huynh cho biết con em mình thường xuyên tiêu thụ caffeine hàng ngày và soda là nguồn cung cấp caffeine phổ biến nhất, tiếp theo là cà phê, trà, cuối cùng là đồ uống năng lượng.

TS. Danelle Fisher, đồng thời là bác sĩ nhi khoa tại Mỹ, đã lên tiếng cảnh báo về tác hại tiềm ẩn của caffeine đối với sức khỏe trẻ em. Bà nhấn mạnh rằng, mặc dù chưa có quy định cụ thể về việc sử dụng caffeine ở trẻ em, nhưng các bằng chứng khoa học ngày càng cho thấy những ảnh hưởng tiêu cực của chất kích thích này đến sự phát triển cơ thể của trẻ.

Các loại đồ uống mà trẻ em, thanh thiếu niên nên tránh và hạn chế

Nghiên cứu mới nhất về chế độ ăn uống lành mạnh dành cho thanh thiếu niên từ 5-18 tuổi do Tổ chức Nghiên cứu Ăn uống Lành mạnh (Healthy Eating Research) công bố đã đưa ra những khuyến nghị cụ thể về thói quen uống nước. Được thực hiện bởi các nhà nghiên cứu tại Đại học Duke (Mỹ), nghiên cứu này đã tham vấn ý kiến của các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực dinh dưỡng, nha khoa, nhi khoa và tim mạch Mỹ.

Kết quả nghiên cứu cho thấy, nước lọc và sữa nguyên chất là những lựa chọn tối ưu cho trẻ em và thanh thiếu niên. Các loại đồ uống như nước ép 100%, sữa thực vật và sữa có hương vị nên được tiêu thụ hạn chế. Đặc biệt, đồ uống có đường, đồ uống có chất tạo ngọt nhân tạo (bao gồm đồ uống thể thao, soda, nước chanh), đồ uống chứa caffeine và các chất kích thích khác được khuyến cáo nên tránh hoàn toàn.

Viện Hàn lâm Nhi khoa Mỹ (American Academy of Pediatrics) cũng đồng tình với quan điểm này, cho rằng việc hạn chế tối đa caffeine là lựa chọn tốt nhất cho sức khỏe của trẻ em. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng caffeine có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đến sức khỏe của thanh thiếu niên, bao gồm rối loạn giấc ngủ và tăng huyết áp.

Caffeine ảnh hưởng đến trẻ em và thanh thiếu niên như thế nào?

Ở người trưởng thành, caffeine được cho là có những lợi ích nhất định như giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tiểu đường và chứng mất trí nhớ. Hiệu quả của caffeine thường đạt đỉnh trong vòng 1giờ sau khi tiêu thụ và kéo dài từ 4 đến 6 giờ. Tuy nhiên, mặt trái của nó là khả năng cản trở quá trình hấp thụ calci và làm tăng huyết áp.

Mặc dù caffeine được coi là an toàn cho người lớn với liều lượng tối đa 400mg mỗi ngày nhưng tác động của nó đối với trẻ em lại hoàn toàn khác. Theo chuyên gia Megan Lott, Phó giám đốc Chính sách và Nghiên cứu của chương trình Nghiên cứu Ăn uống Lành mạnh tại Viện Y tế Toàn cầu Duke (Mỹ), cơ thể nhỏ bé và hệ thần kinh đang phát triển của trẻ em khiến chúng dễ bị ảnh hưởng tiêu cực bởi caffeine.

Chuyên gia Lott cho biết: "Caffeine có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, làm tăng huyết áp và làm trầm trọng thêm các vấn đề về sức khỏe tâm thần ở trẻ em." Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng trẻ em tiêu thụ caffeine có thể gặp phải các vấn đề về nhận thức và đồ uống tăng lực có thể gây ra các phản ứng phụ như đau đầu, mất ngủ, thay đổi tâm trạng và đau dạ dày.

Thậm chí, một lượng nhỏ caffeine như trong một tách cà phê cũng có thể gây ra các tác động phụ tiêu cực ở trẻ em. Ngoài ra, đối với những thanh thiếu niên không quen uống caffeine, chất kích thích này có thể gây ra các triệu chứng như tim đập nhanh, lo lắng và bồn chồn.

Nhìn chung, các chuyên gia y tế đều đồng thuận rằng caffeine không phải là thành phần thiết yếu trong chế độ ăn của trẻ em và thanh thiếu niên. Tuy nhiên, họ cũng cho rằng hạn chế hoàn toàn caffeine là không cần thiết. TS. Andrew Carlson, giám đốc y khoa của Khoa chăm sóc sức khỏe ban đầu tại Bệnh viện nhi Connecticut (Mỹ), khuyến nghị một cách tiếp cận cân bằng. Lượng caffeine hợp lý cho thanh thiếu niên là dưới 100mg mỗi ngày, tương đương một tách cà phê 200ml.

Để đảm bảo sức khỏe, thanh thiếu niên nên hạn chế tiêu thụ caffeine vào buổi chiều, tránh đồ uống tăng lực và theo dõi các dấu hiệu. Việc cần đến caffeine để tỉnh táo có thể là dấu hiệu của việc thiếu ngủ. Chính vì thế, các chuyên gia khuyến cáo trẻ em và thanh thiếu niên nên ngủ đủ 8 tiếng mỗi đêm.

 

Caffeine trong trà và cà phê giúp làm giảm nguy cơ đau tim, đột quỵ?

Bạn nạp vào cơ thể bao nhiêu caffeine khi uống trà, cà phê?

Phụ nữ mang thai, đang cho con bú cần hạn chế caffeine như thế nào?

Mẹo giảm tác dụng phụ của caffeine