Các hemoglobin có hình chiếc đĩa, là một protein giàu sắt nằm trong các tế bào hồng cầu
Tập tạ để giảm cholesterol máu
Các yếu tố bất ngờ làm tăng nguy cơ đột quỵ
5 bước đơn giản để cải thiện testosterone trong máu
Những thông tin cơ bản về máu
Mỗi protein hemoglobin (huyết sắc tố, viết tắt Hb) có thể mang 4 phân tử oxy, thông qua đường máu mà cung cấp oxy cho các tế bào và mô trong cơ thể. Hemoglobin cũng đóng một vai trò trong việc giúp các tế bào hồng cầu có được hình dạng như chiếc đĩa, giúp chúng di chuyển một cách dễ dàng qua các mạch máu.
Hàm lượng hemoglobin được kiểm tra như thế nào?
Hàm lượng hemoglobin được đo bằng xét nghiệm máu. Hemoglobin thường được đo bằng chỉ số g/dL.
Một người trưởng thành sẽ được coi là hàm lượng hemoglobin bình thường nếu xét nghiệm cho thấy hàm lượng dao động khoảng từ 12 - 16,5 g/dL. Ở trẻ em, hàm lượng hemoglobin bình thường thay đổi theo tuổi.
Hàm lượng hemoglobin cao có ý nghĩa gì?
Hàm lượng hemoglobin cao (trên 16,5g/dL) có thể là dấu hiệu của bệnh đa hồng cầu. Căn bệnh này làm cho cơ thể tạo ra quá nhiều tế bào hồng cầu. Điều này có thể dẫn đến cục máu đông, đau tim và đột quỵ. Bệnh có thể gây tử vong nếu không được điều trị.
Ngoài ra, hàm lượng hemoglobin cao cũng có thể do cơ thể bị mất nước, hút thuốc lá, sống ở vùng cao hoặc có thể liên quan đến các điều kiện khác, chẳng hạn như mắc bệnh phổi hoặc bệnh tim.
Hàm lượng hemoglobin thấp có ý nghĩa gì?
Mức hemoglobin thấp (dưới 12 g/dL) cho thấy bạn đang bị thiếu máu, do cơ thể không có đủ tế bào hồng cầu hoặc những tế bào không hoạt động bình thường.
Có một số loại thiếu máu:
Thiếu máu do thiếu sắt là loại phổ biến nhất. Hình thức thiếu máu này xảy ra khi một người không có đủ chất sắt để tạo ra đủ hàm lượng hemoglobin mà cơ thể cần. Thiếu máu thường là do mất máu, nhưng cũng có thể là do khả năng hấp thu sắt kém của cơ thể. Điều này có thể xảy ra, ví dụ như ai đó đã được phẫu thuật dạ dày.
Thiếu máu liên quan đến việc mang thai là một loại thiếu máu do thiếu sắt, xảy ra do mang thai và sinh đẻ cần một lượng sắt nhiều hơn đáng kể.
Thiếu máu do thiếu vitamin xảy ra khi có lượng chất dinh dưỡng thấp như vitamin B12 hoặc acid folic (còn gọi là folate) trong chế độ ăn kiêng. Tình trạng này có thể làm thay đổi hình dạng của các tế bào hồng cầu, khiến việc vẩn chuyển oxy của chúng tới các tế bào và mô kém hiệu quả.
Hàm lượng hemoglobin có thể xuống thấp khi phụ nữ mang thai
Thiếu máu giãn tĩnh mạch là một rối loạn mà các tế bào gốc hình thành máu trong tủy xương bị tấn công bởi hệ thống miễn dịch, kết quả là có ít hồng cầu hơn.
Thiếu máu tán huyết có thể là kết quả của một tình trạng khác, hoặc có thể là di truyền. Nó xảy ra khi các tế bào hồng cầu bị phá vỡ trong máu hoặc lá lách.
Thiếu máu hồng cầu lưỡi liềm là một tình trạng di truyền, xảy ra bởi sự bất thường về hình dạng của protein hemoglobin.
Thiếu máu cũng có thể là do các bệnh khác, chẳng hạn như bệnh thận và hóa trị liệu cho ung thư, cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng tạo ra hồng cầu của cơ thể.
Trẻ sơ sinh bị thiếu máu tạm thời khi trẻ từ 6 - 8 tuần tuổi. Tình trạng này sẽ không ảnh hưởng xấu đến trẻ trừ khi trẻ bị bệnh vì một vài lý do khác.
Triệu chứng của hemoglobin thấp trong máu
- Cảm thấy mệt mỏi và yếu đuối.
- Khó thở.
- Chóng mặt.
- Nhịp tim đập nhanh, không đều.
- Ù tai.
- đau đầu.
- Tay chân lạnh ngắt.
- Da nhợt nhạt hoặc vàng.
- Tức ngực.
Những ai có nguy cơ có hàm lượng hemoglobin thấp?
Người cao tuổi hoặc những người thiếu chất sắt trong chế độ ăn uống của họ có thể có nguy cơ bị thiếu máu.
Những người tập thể dục với cường độ cao cũng có nguy cơ cao hơn vì sự gắng sức có thể khiến hồng cầu bị phá vỡ trong máu. Phụ nữ đang có kinh nguyệt hoặc mang thai cũng có nguy cơ bị thiếu máu.
Những người có tình trạng sức khoẻ mạn tính, bao gồm các bệnh tự miễn, bệnh gan, bệnh tuyến giáp và bệnh viêm ruột, có thể có nồng độ hemoglobin thấp hơn, làm tăng nguy cơ thiếu máu.
Mức độ hemoglobin tăng lên trong trường hợp người ta cần nhiều oxy hơn trong cơ thể. Do đó, người mắc bệnh phổi hoặc thận, hút thuốc, hoặc mất nước, có thể có nguy cơ tăng nồng độ hemoglobin.
Điều trị các bệnh liên quan đến sự thay đổi hemoglobin như thế nào?
Điều trị thiếu máu tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng. Những thay đổi trong chế độ ăn uống hoặc chế độ ăn kiêng bổ sung có thể giúp những người thiếu máu do bị thiếu sắt hoặc thiếu vitamin. Nếu thiếu máu là do một tình trạng khác, điều trị bệnh tiềm ẩn sẽ giúp cải thiện tình trạng.
Uống thuốc và truyền máu là một trong những lựa chọn điều trị thiếu máu bất sản (thiếu máu do rối loạn chức năng tủy xương) và thuốc kháng sinh có thể được sử dụng trong trường hợp thiếu máu tán huyết. Với bệnh hồng cầu hình liềm, phương pháp duy nhất có sẵn là ghép tế bào gốc tạo huyết.
Phòng tránh hàm lượng hemoglobin thay đổi bất thường như thế nào?
Mặc dù không thể ngăn ngừa được nhiều loại thiếu máu, ăn các thực phẩm giàu sắt như thịt bò, rau lá màu sẫm, trái cây sấy khô và các loại hạt có thể ngăn ngừa chứng thiếu máu hoặc thiếu sắt.
Thịt và sữa là những nguồn cung cấp vitamin B12, acid folic được tìm thấy trong nước ép cam quýt, đậu và một số loại ngũ cốc.
Các chuyên gia khuyên bạn nên dùng một loại vitamin tổng hợp hàng ngày để giúp ngăn ngừa bệnh thiếu máu. Tuy nhiên, người lớn tuổi không nên dùng chất bổ sung sắt vì thiếu máu do thiếu sắt trừ phi bác sỹ yêu cầu.
Không hút thuốc lá và uống nhiều nước có thể giúp tránh được mức hemoglobin cao.
Bình luận của bạn