Nguy cơ ngộ độc tiềm ẩn trong đặc sản "độc lạ" của mùa Hè

Nhiều đặc sản được yêu thích trong mùa Hè dễ gây ngộ độc thực phẩm

Một phụ nữ nguy kịch do ngộ độc xyanua sau khi uống nước măng chua

Mẹo phòng ngừa nguy cơ ngộ độc thực phẩm khi dã ngoại

Một bệnh nhân ngộ độc botulinum tử vong trước khi kịp dùng thuốc giải

Thận trọng với dị ứng hải sản

Liên tiếp xảy ra nhiều vụ ngộ độc nấm

Mùa Hè mưa nhiều là thời điểm nấm phát triển mạnh mẽ ở nhiều địa phương. Từ đầu tháng 6 đến nay, ngành y tế ghi nhận nhiều vụ ngộ độc nấm, trong đó có hai người ở Tây Ninh tử vong.

Mới đây, trên địa bàn tỉnh Đồng Nai ghi nhận 2 mẹ con ngộ độc khi ăn nấm mọc trên xác nhộng ve sầu. Kết quả xét nghiệm xác định bé ngộ độc Gyromitrin có trong nấm mọc ở xác ve, gây tổn thương gan, thận.

Nấm Gyromitrin có hình dáng giống nhung hươu, màu đỏ thẫm, trông rất đẹp mắt. Mùa Hè là thời điểm ve sầu hoạt động, kết hợp mùa mưa, là điều kiện cho nấm độc Gyromitrin ký sinh trên thân ve đâm chồi, phát triển.

Loại nấm độc trên xác ve sầu mà 2 bệnh nhân ăn phải - Ảnh: BVCC

Loại nấm độc trên xác ve sầu mà 2 bệnh nhân ăn phải - Ảnh: BVCC

Nhiều người nhầm với các loại nấm thông thường hay "đông trùng hạ thảo", nên hái về chế biến thành món ăn, dẫn đến ngộ độc, thậm chí tử vong. Chất độc Gyromitrin không bị mất đi khi đun nấu bằng nhiệt. 

Ngành y tế liên tục khuyến cáo người dân tránh sử dụng các loại nấm hình thù lạ, nấm hoang dại, nấm chưa thông dụng; Không sử dụng các loại nấm mọc ký sinh trên thực phẩm.

Ngộ độc côn trùng

Cũng trong thời gian qua, một số bệnh viện liên tục tiếp nhận bệnh nhân bị ngộ độc sau khi ăn sâu ban miêu và xác ve sầu. Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế đã nhiều lần cảnh báo về những đặc sản "độc lạ" làm từ cào cào, châu chấu, dế, ong, mối, nhộng ve sầu, bọ cạp, bọ xít

Sâu ban miêu chứa độc tố cantharidin không thể phân hủy dù chế biến ở nhiệt độ cao

Sâu ban miêu chứa độc tố cantharidin không thể phân hủy dù chế biến ở nhiệt độ cao

Theo Cục An toàn thực phẩm, côn trùng đã chết thường sinh ra độc tố hoặc có sẵn độc tố trong cơ thể. Các độc tố này không bị phá hủy ở nhiệt độ chế biến. Bên cạnh đó, nguyên nhân ngộ độc thực phẩm có thể do cơ địa người ăn mẫn cảm với protein lạ trong côn trùng.

Triệu chứng ngộ độc nhiều hay ít, nhẹ hay nặng tùy theo loại độc tố trong côn trùng, tổng lượng đã ăn vào và do cơ địa người ăn. Riêng với người già, người có uống rượu, phụ nữ có thai, trẻ em… thường bị nặng hơn, thậm chí tử vong.

Theo khuyến cáo của các chuyên gia, côn trùng có nhiều loài khác nhau, trong đó nhiều loài có chất độc. Thông tin y học về độc tính của các loài sâu, bọ xít hiện nay còn ít. Ve sầu không có độc tố nhưng do sống khá lâu trong lòng đất nên rất dễ bị nhiễm vi khuẩn hay các loài nấm độc ký sinh trên cơ thể.

Cục An toàn thực phẩm cũng đưa ra khuyến cáo, mọi người tuyệt đối không ăn các loại nhộng, ấu trùng, côn trùng lạ đã bị chết hoặc có hình dạng, màu sắc khác lạ với tự nhiên. Ngoài ra, không nên sử dụng các loại côn trùng lạ để chế biến thành các món ăn tái, sống, hoặc ngâm rượu để uống… Đặc biệt, những người có cơ địa dị ứng cần thận trọng khi ăn, nếu nghi ngờ thì không ăn.

Ngộ độc hải sản lạ

So biển, bạch tuộc đốm xanh là hải sản có độc tố mạnh, tuyệt đối không nên ăn

So biển, bạch tuộc đốm xanh là hải sản có độc tố mạnh, tuyệt đối không nên ăn

Khi du lịch biển trong mùa Hè, du khách cần thận trọng khi thưởng thức hải sản. Trong thủy hải sản chứa nhiều protein "lạ", có thể trở thành yếu tố kích thích hệ miễn dịch phản ứng gây ra dị ứng, sốc phản vệ. Ngoài ra, nhiều loài động vật như cá nóc, bạch tuộc đốm xanh, so biển (dễ nhầm với con sam biển), sao biển, ốc, sứa… cũng chứa nhiều độc tố. Độc tố trong hải sản thường tác động mạnh tới hệ thần kinh trung ương, gây tê liệt cơ thể, ngừng tuần hoàn, hô hấp, tử vong nhanh. 

Mới đây, một người đàn ông tại Quảng Trị tử vong nghi do ngộ độc hải sản. Qua khai thác thông tin người đi cùng được biết, người này đã ăn cua biển (không rõ loại) và uống rượu. Không riêng du khách mà nhiều người dân miền biển cũng có nguy cơ ngộ độc khi chế biến, ăn hải sản không đúng cách.

Ngành y tế khuyến cáo, khi đi du lịch, bạn chỉ nên ăn hải sản khi chắc chắn rằng loại hải sản đó đã được cư dân địa phương ăn phổ biến. Người có cơ địa dị ứng, mẫn cảm không nên thử hải sản lạ. Bên cạnh đó, người dân tuyệt đối không dùng so biển, động vật đã được cảnh báo có chứa độc tố làm nguyên liệu thực phẩm dưới bất kỳ hình thức nào, dù chỉ là một lần. Thủy hải sản phải được bảo quản lạnh trước khi chế biến, không dùng hải sản ươn, không nên ăn gỏi tái hoặc sống. 

 
Quỳnh Trang (Tổng hợp)
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Món ngon - Nhà hàng