Công – tội của chất béo bão hòa

Thực phẩm từ động vật là nguồn chất béo bão hòa chủ yếu trong chế độ ăn hằng ngày

Chất béo bão hòa trong thực phẩm

Chất béo bão hòa là dạng chất béo tự nhiên có trong nhiều thực phẩm hằng ngày. Về mặt khoa học, chất béo bão hòa gồm chuỗi nguyên tử carbon và hydro, trong đó mỗi carbon liên kết với số lượng hydro tối đa – cũng từ đó mà cái tên “bão hòa” ra đời.

Theo chuyên gia dinh dưỡng Katherine Patton, Hệ thống y tế Cleveland Clinic (Mỹ), cách nhận biết dạng chất béo này là chúng thường đông đặc ở nhiệt độ phòng. Những nguồn thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa gồm:

-  Thịt bò, thịt lợn, bê, cừu và mỡ động vật

-  Thịt chế biến sẵn như xúc xích, lạp xưởng, giăm bông

-  Thịt gia cầm, nhất là khi ăn cả da

-  Sữa nguyên kem, bơ, phô mai và các chế phẩm từ sữa

-  Dầu dừa, dầu cọ

-  Thực phẩm chiên rán

-  Bánh ngọt, đồ tráng miệng

-  Đồ ăn nhanh và thực phẩm chế biến sẵn (bánh quy, khoai tây chiên).

Tác hại khi ăn quá nhiều chất béo bão hòa  

Theo nhiều nghiên cứu, tác hại của chất béo bão hòa phụ thuộc vào lượng tiêu thụ. Chế độ ăn quá giàu chất béo bão hòa có thể dẫn đến hàng loạt vấn đề sức khỏe, gồm:

Tăng cholesterol xấu

Chất béo bão hòa từ chế độ ăn có thể làm tăng LDL cholesterol, yếu tố nguy cơ chính dẫn đến hình thành mảng bám trong động mạch. Từ đó người bệnh có nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ cao hơn.

Tăng cân

Chất béo bão hòa chứa nhiều năng lượng, một khi ăn quá nhiều sẽ tích tụ dưới dạng mỡ thừa, dẫn đến thừa cân, béo phì, kéo theo nguy cơ nhiều bệnh lý nền khác.

Tăng nguy cơ đái tháo đường type 2

Đái tháo đường không chỉ liên quan đến chế độ ăn nhiều đồ ngọt. Ăn quá nhiều chất béo bão hòa cũng làm giảm độ nhạy của insulin ở gan, gây ra viêm và dẫn đến đái tháo đường type 2.

Ảnh hưởng đến chức năng gan

Duy trì chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa có thể dẫn đến gan nhiễm mỡ, nhất là ở người thừa cân, béo phì.

Có cần kiêng chất béo bão hòa hoàn toàn?

Không thể nói chất béo bão hòa không đem lại lợi ích với sức khỏe. Khi ăn ở mức vừa phải, đây là dạng chất béo hỗ trợ sản xuất hormone, cung cấp năng lượng và giúp cơ thể hấp thu vitamin tan trong chất béo như A, D, E, K. Những thực phẩm giàu dinh dưỡng như thịt bò, thịt gà, sữa vẫn chất béo bão hòa tự nhiên. 

Chuyên gia Patton nhấn mạnh, không nên loại bỏ hoàn toàn chất béo bão hòa mà cần sử dụng ở mức độ hợp lý. Hiệp hội Tim mạch Mỹ khuyến nghị giới hạn chất béo bão hòa dưới 6% tổng năng lượng mỗi ngày. Ví dụ, với khẩu phần 2.000kcal/ngày, người trưởng thành không nên ăn quá 13gr chất béo bão hòa.

Bên cạnh đó, cần chọn nguồn chất béo đến từ thực phẩm giàu dinh dưỡng như thịt nạc, sữa tươi thay vì các món chiên rán, đồ ăn nhanh. Chỉ nên thưởng thức những món ăn giàu chất béo bão hòa vào dịp cuối tuần hoặc những dịp đặc biệt.

Chất béo bão hòa vẫn có thể góp mặt trong chế độ ăn lành mạnh, miễn là chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ. Để kiểm soát khẩu phần chất béo bão hòa, bạn có thể thực hiện những thói quen sau:

- Ăn khẩu phần thịt nhỏ hơn

- Hạn chế thêm quá nhiều phô mai vào các món ăn

- Cắt giảm đồ ngọt và bim bim

- Ưu tiên ăn thực phẩm tự nhiên như trái cây, các loại hạt

- Tăng cường ăn rau củ, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt

- Bổ sung các nguồn đạm từ thực vật như đậu, đậu lăng.

Ngoài ra, cần cảnh giác với thực phẩm được quảng cáo là “ít béo” hoặc “không béo”. Nhà sản xuất thường phải thêm đường để cân bằng hương vị, làm tăng calo. 

 

Dấu hiệu cho thấy bạn đang nạp quá nhiều chất béo bão hòa

Thường xuyên ăn thực phẩm nhiều chất béo có hại với não bộ ra sao?

ĐBQH: Xây dựng thuế sức khỏe theo ngưỡng đường và chất béo

Chất béo thực vật có thể giảm nguy cơ tử vong sớm