Mất ngủ được chia thành những loại nào?

Nếu tình trạng mất ngủ không được can thiệp sớm sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của bạn.

Có những loại mất ngủ nào?

Mất ngủ là một chứng rối loạn giấc ngủ phổ biến khiến bạn khó đi vào giấc ngủ hoặc ngủ không sâu giấc. Nó dẫn tới tình trạng buồn ngủ và ban ngày không cảm thấy thư thái hay sảng khoái khi thức dậy. Có 2 loại mất ngủ chính, bao gồm:

- Mất ngủ ngắn hạn (hay còn gọi là mất ngủ cấp tính): là tình trạng khó ngủ kéo dài dưới ba tháng, thường xuất hiện sau những biến cố lớn trong cuộc sống như mất người thân, bệnh tật, hoặc thay đổi lớn về công việc. Các triệu chứng có thể tự biến mất khi tình huống căng thẳng được giải quyết, nhưng nếu kéo dài có thể trở thành mất ngủ mãn tính. Mất ngủ ngắn hạn không chỉ ảnh hưởng đến người lớn mà còn có thể xảy ra ở trẻ em, đặc biệt phổ biến ở phụ nữ.

- Mất ngủ mãn tính: là tình trạng gặp khó khăn khi đi vào giấc ngủ, duy trì giấc ngủ hoặc thức giấc quá sớm, kéo dài ít nhất 3 tháng. Nguyên nhân có thể do căng thẳng, lo âu, trầm cảm, các bệnh lý về thể chất, sử dụng chất kích thích hoặc do các rối loạn giấc ngủ khác. Mất ngủ mãn tính không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống, gây mệt mỏi, giảm khả năng tập trung và tăng nguy cơ mắc các bệnh khác.

Ngoài mất ngủ ngắn hạn và mãn tính, còn có nhiều cách phân loại khác để mô tả các biểu hiện của mất ngủ. Điều này giúp các nhà nghiên cứu phân tích sâu hơn về các vấn đề giấc ngủ và tìm ra phương pháp điều trị phù hợp hơn.

1. Mất ngủ khởi phát

Mất ngủ khởi phát là tình trạng khó khăn trong việc bắt đầu giấc ngủ, dù đã tạo điều kiện thuận lợi để ngủ. Người bị mất ngủ này thường trằn trọc, khó lòng chìm vào giấc ngủ ngay cả sau thời gian dài nằm trên giường. Việc không thể ngủ đủ giấc gây ra nhiều hệ quả tiêu cực như mệt mỏi, giảm khả năng tập trung và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.

2. Mất ngủ do khó duy trì giấc ngủ

Mất ngủ do khó duy trì giấc ngủ (hay ngủ không yên giấc) là tình trạng không thể ngủ liên tục suốt đêm, thường xuyên thức giấc và khó ngủ lại. Giấc ngủ bị phân tán thành nhiều đoạn ngắn, làm giảm cả số lượng và chất lượng giấc ngủ. Hậu quả là người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi, uể oải vào ban ngày và ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày.

3. Mất ngủ giai đoạn cuối

Mất ngủ giai đoạn cuối là tình trạng thức dậy sớm hơn nhiều so với dự định và không thể tiếp tục ngủ. Mặc dù một số chuyên gia coi đây là một phần của việc khó duy trì giấc ngủ, nhưng nhiều người cho rằng đây là một loại mất ngủ riêng biệt. Tình trạng này gây gián đoạn giấc ngủ, dẫn đến mệt mỏi, giảm khả năng tập trung và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

4. Mất ngủ hỗn hợp

Mất ngủ hỗn hợp là tình trạng kết hợp các vấn đề về giấc ngủ khác nhau, bao gồm khó bắt đầu giấc ngủ, khó duy trì giấc ngủ suốt đêm và thức dậy quá sớm. Mặc dù không phải là thuật ngữ chuyên môn, nhưng nó giúp mô tả rõ hơn tình trạng của nhiều người gặp khó khăn với giấc ngủ. Do đặc điểm thay đổi của các triệu chứng, việc phân loại chính xác loại mất ngủ này là khá khó khăn.

5. Mất ngủ kèm theo

Trước đây, các vấn đề về giấc ngủ thường được gọi là "mất ngủ kèm theo" hoặc “mất ngủ thứ cấp”, nghĩa là nó đi kèm với một bệnh lý khác như lo âu, trầm cảm, ngưng thở khi ngủ…. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng mối quan hệ giữa mất ngủ và các vấn đề sức khỏe khác phức tạp hơn nhiều.

Mất ngủ không chỉ là hậu quả của các bệnh lý khác mà còn có thể làm trầm trọng thêm hoặc thậm chí gây ra các vấn đề sức khỏe khác. Ví dụ, trong khi lo âu có thể góp phần gây mất ngủ, thì mất ngủ cũng có thể kích hoạt hoặc làm trầm trọng thêm chứng lo âu. Vì những lý do này, các hệ thống phân loại mất ngủ trong y học giấc ngủ đã chuyển khỏi thuật ngữ này và hướng tới một sự hiểu biết rộng hơn về mất ngủ.

Tóm lại, mất ngủ, dù cấp tính hay mãn tính, đều ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Nếu tình trạng mất ngủ kéo dài và gây khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày, bạn nên tìm đến sự trợ giúp của các chuyên gia y tế. Điều trị kịp thời sẽ giúp bạn cải thiện giấc ngủ, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như trầm cảm và các vấn đề sức khỏe khác.

 

Tại sao bạn lại mất ngủ sau khi tập luyện?

Cách giúp bạn tỉnh táo sau một đêm mất ngủ

Điều gì xảy ra khi cơ thể bạn bị mất ngủ kéo dài?

Chứng mất ngủ kinh niên có nguy hiểm không?